Japonya Savunma Bakanı Shinjiro Koizumi, Cumartesi günü Çin askeri uçaklarının Okinawa Ana Adası’nın güneydoğusunda Japon Hava Öz Savunma Kuvvetleri’ne (JASDF) ait savaş uçaklarına radar kilidi attığını açıkladı.
Koizumi, bölgesel diplomatik gerilimin arttığı bir dönemde Pazar sabahı erken saatlerde düzenlediği acil basın toplantısında, olayı “tehlikeli ve son derece üzücü” olarak nitelendirdi. Japonya’nın Çin’e güçlü bir protesto notası verdiğini belirten Koizumi, Pekin’den benzer olayların tekrarlanmamasını talep ettiklerini söyledi.
Savunma Bakanı, Çin donanmasına ait Liaoning uçak gemisinden havalanan J-15 tipi savaş uçaklarının, Japon Hava Öz Savunma Kuvvetleri’ne ait F-15’lere saat 16.32 ve 18.37 civarında olmak üzere iki ayrı olayda aralıklı şekilde radar kilidi attığını ifade etti.
Tokyo ile Pekin arasındaki gerilim, Çin’in 7 Kasım’da Başbakan Sanae Takaichi’nin parlamentoda Tayvan’a ilişkin yaptığı açıklamaları sert şekilde eleştirmesinin ardından daha da tırmanmıştı. Takaichi, Tayvan’a yönelik olası bir askeri saldırının Japonya için “varoluşsal bir tehdit” oluşturabileceğini dile getirmişti.
Başbakanın bu sözleri, Çin’in Tayvan’a deniz ablukası uygulaması veya diğer baskı yöntemlerine başvurması halinde Tokyo yönetiminin, Öz Savunma Kuvvetleri’ne ABD’yi desteklemek amacıyla harekete geçme yetkisi verebileceği şeklinde yorumlanmıştı.
Okinawa, Çin’in gerekirse güç kullanarak ana karayla yeniden birleştirilmesi gereken “asi bir eyalet” olarak tanımladığı özerk Tayvan’a coğrafi olarak yakın konumda bulunuyor. Pekin yönetimi, Tayvan meselesinin tamamen “Çin’in iç meselesi” olduğunu savunmayı sürdürüyor.
Koizumi’nin açıklamalarının ardından konuşan Japonya Savunma Bakanlığı’ndan bir yetkili, “Çin’in niyetleri belirsiz. Ancak uçak konuşlandırma söz konusuysa, bunun radar kilidi gibi aralıklı hamlelerle yapılması gerekli değil,” ifadelerini kullandı.
Yetkili, iki ülke savaş uçakları arasındaki mesafelere ilişkin doğrulanmış verilere dayanarak Japon tarafının “provokasyon olarak değerlendirilebilecek herhangi bir adım atmadığını” vurguladı.
Cumartesi günü Çin donanması, Liaoning uçak gemisinin Okinawa eyaleti açıklarından geçişinin ardından Pasifik Okyanusu’nda eğitim uçuşları gerçekleştirdi. Bu faaliyetler üzerine Japon Öz Savunma Kuvvetleri’ne ait savaş uçakları önleme görevi kapsamında havalandı.
