Avrupa Birliği’nin 23 üyesi savunma alanında daha sıkı işbirliği ve koordinasyon için kısaca PESCO olarak adlandırılan, Kalıcı Yapılandırılmış İşbirliği Savunma Anlaşması kapsamında 17 yeni proje başlattığı açıklandı.
Yeni proje, kara, deniz, hava, siber savunma eğitimi, yetenek geliştirme ve operasyona hazır olma gibi alanları kapsamaktadır. Brüksel’de AB ülkelerinin savunma ve dışişleri bakanlarını bir araya getiren AB Dışişleri Konseyinde 17 yeni proje resmen ilan edildi.
Projelerden biri olan Siber Tehditler ve Olay Müdahale Bilgi Paylaşım Platformu, geleneksel güvenlik duvarlarının dışında yeni aktif Siber Savunma önlemleri geliştircek. Avrupa Güvenli Yazılım Tanımlı Radyo girişimi Avrupa askeri radyoları için ortak teknolojiler geliştirmeyi amaçlamaktadır.
Diğer proje ile Avrupa zırhlı savaş aracı prototipi geliştirilecek. Öngörülen araç, muharebe, keşif, lojistik destek, komuta ve kontrol ve tıbbi desteğe kadar bir çok alanda görev yapması planlanıyor.
Avrupa Saldırı Helikopteri projesi, TIGER saldırı helikopterinin düşman tespiti, saldırı ve iletişim yeteneklerinin geliştirilmesi amaçlanıyor.
Askeri Hareketlilik projesi kapsamında sınır ötesi askeri ulaşım prosedürlerini basitleştirme ve standartlaştırma taahhütlerini desteklemek için tasarlandı. Bu proje Avrupa’daki askeri kuvvetlerin hareket hızını arttırmayı amaçlıyor. Özellikle projeyle sınır ötesi harekattaki yasal engeller, bazı sınır geçişlerinde pasaport kontrolü gibi bürokratik zorunluluklar, büyük askeri araçları barındıramayacak yollar ve köprülerin altyapı sorunları azaltmaya yardımcı olması bekleniyor.
Bir başka yeni proje de Askeri Afet Yardım Paketi dir. AB ve diğer ülkelere yardım için çok uluslu uzman askeri yapının kurulması hedefleniyor.
Projenin eğitim kısımında Avrupa Birliği Eğitim Misyonu Yetkinlik Merkezi (EU TMCC), katılımcı ülkelerin personelinin, birlikte çalışabilirliğini, özel becerilerini ve profesyonelliğini geliştirmeyi amaçlamaktadır.
İletişim projesi kapsamında Avrupa Birliği askeri PNT (konumlandırma, navigasyon ve zamanlama) yeteneklerinin geliştirilmesi amaçlanıyor, Radyo Seyrüsefer Çözüm (EURAS) projesi ile de uzayda çalışma yapılacağı belirtiliyor.
RUM YÖNETİMİ ‘AB İSTİHBARAT AKADEMİSİNE ‘ KATILACAK
Rum Savunma Bakanı S.Aggelides, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin, (GKRY) Konsey tarafından onaylanan üç yeni PESCO programına katıldığını söyledi.
Rum Bakanı bu programlardan birincisinin, ufuklar ötesinde Avrupa savaş füzesi sistemi olduğuna değindi.
İkinci program ise Ortak AB İstihbarat Okulu ilgili olup, AB üyesi ülkelerin Bilgilendirme ve Güvenlik Hizmetleri ve NATO Mükemmellik Merkeziyle işbirliğinde (askeri ya da sivil) AB personelinin eğitilmesini hedefliyor.
Ayrıca, küçük ölçekte Özel Operasyon -Ortak Komut ve Kontrol bir taşınabilir istasyon geliştirilmesi ve işletilmesi amacıyla Tek Taşınabilir Komuta ve Kontrol İstasyonuna da GKRY katılacak.
GKRY Kalıcı Yapısal İşbirliği, Avrupa Lojistik Ağ ve İş Desteği, Avrupa Krizle Mücadele Gücü (EUFOR CROC) ve Denizcilik gözetimini yükseltme toplam 5 programa dahildir.
Rum yönetimi ayrıca, Siber Saldırılar ve Tehditler için Bilgi Alışverişi Yanıt Platformu ve Askeri Hareketlilikte de yer almaktadır.
PESCO NEDİR ?
Avrupa Birliği’nin (AB) 23 üyesi savunma alanında daha sıkı işbirliği ve koordinasyon için kısaca PESCO olarak adlandırılan Kalıcı Yapılandırılmış İşbirliği Savunma Anlaşması’na imza attı.
Anlaşma kapsamında bir AB ordusu oluşturulması öngörülmüyor.
Ancak anlaşmaya imza atan her ülkeden, AB’nin ortak savunmasına nasıl katkı yapabileceği konusunda ulusal planlarını hazırlamaları isteniyor.
Bunun karşılığında AB de 2020’den itibaren oluşturacağı 5 milyar euroluk bütçeyle Pesco’ya destek vermeyi taahhüt ediyor.
AB için ortak savunma politikası özellikle Almanya ve Fransa’nın desteklediği bir konu.
Almanya ve Fransa arasında ikili istişarelerde geliştirilen Pesco fikri, daha sonra Avrupa Komisyonu’na iletilmiş ve diğer üye ülkelerin de görüşleri alınmıştı.
28 üyeli AB’nin 23 üye ülkesi savunma politikalarının uyumlu hale getirilmesi için uzlaşıya varmış durumda.
İmzacı ülkelerden İtalya’nın Savunma Bakanı Roberta Pinott, savunma politikaları uyumlu hale gelen Avrupa ülkelerinin 21. yüzyılın beraberinde getirdiği tehditlerle daha etkin biçimde başa çıkabileceğini söyledi.
Bir diğer imzacı ülke Güney Kıbrıs’ın Savunma Bakanı Kristoporos Fokaides ise PESCO ile ülkesinin daha güvenli hale geleceğini ifade ediyor.
Almanya Savunma Bakanı Ursula von der Leyen, Donald Trump’ın başkanlık döneminde ABD’nin Kuzey Atlantik Anlaşması Örgütü (NATO)’ya giderek daha fazla mesafeli durduğunu anımsatarak Pesco’nun Avrupa için bir alternatif olacağını ifade etmişti.
Reuters haber ajansı da uzun süredir AB’nin gündeminde olan savunma politikalarının entegre hale getirilmesi projesine, Donald Trump’tan gelen “Avrupa ülkeleri NATO bütçesinde üzerine düşeni yapmalı” söyleminin ardından hız verildiğini ifade ediyor.
Anlaşmaya taraf olmayı reddeden beş AB ülkesi var.
- İngiltere
- Danimarka
- Malta
- İrlanda
- Portekiz
Her ne kadar İngiltere PESCO’yu desteklediğini dile getirse de Londra, savunma alanındaki işbirliğinin ancak ülkenin AB’den çıkışının sonrasında netleştirilebileceğini söylüyor.
Danimarka ise Avrupa çapında herhangi bir savunma işbirliğine yanaşmayacağını daha önce açıklamıştı.
Malta, İrlanda ve Portekiz ise PESCO’yu hâlâ değerlendirdiklerini söyleyen ülkeler.
Avrupa Komisyonu dileyen ülkelerin PESCO’ya sonradan da dahil olmasının mümkün olduğunu ifade ediyor.
Avrupa Komisyonu, PESCO’nun hayata geçirilmesi için imzacı ülkelerden ortak savunma projeleri bekliyor.
Komisyonun Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikasından sorumlu Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, şimdiden üye ülkelerden 50 proje aldıklarını ifade ediyor.
Projelerin büyük kısmının yeni savunma sanayii teknolojilerinin geliştirilmesiyle ilgili olduğu da belirtiliyor.
İmzacı ülkelerin savunma bütçelerini kademeli olarak artırmaları isteniyor ve ortak projelere katkıları bekleniyor. PESCO’nun şartlarını yerine getirmeyen ülkelerin ortak savunma politikasının dışında bırakılması da olası olacak.
Her ne kadar Almanya Savunma Bakanı, PESCO’nun NATO için bir alternatif olabileceğini ifade etse de, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, yeni oluşumun ittifakı güçlendireceğini, anlaşmayı memnuniyetle karşıladıklarını söyledi.
Stoltenberg, PESCO sayesinde NATO’nun Avrupa ayağının daha güçlü hale geleceğini söyledi.
Kaynak: Ajanslar, BBC Türkçe,