Herson ve Kırım’daki Rus hava savunma sistemlerine yönelik saldırılar, Bayraktar TB-2 insansız hava araçlarının (İHA) sınırlı da olsa saldırı silahı olarak yeniden kullanılmasına fırsat yarattı. Uzun bir aradan sonra TB-2’ler, Rus güçlerine karşı yeniden operasyonlara katıldı. Son örnek, Karadeniz kıyısında bir Rus gemisine ve askerlerine yönelik saldırıda görüldü.
Sayıları az olsa da bu saldırılar, savaşın ilk günlerinde Rus kara konvoyları ve gemilerine karşı büyük başarı sağlayan TB-2’nin yeniden sahaya dönüşünü işaret ediyor. Bir dönem cepheden çekilen TB-2’ler, Rus hava savunma ve elektronik harp sistemlerine karşı savunmasız kaldıkları için daha çok keşif ve gözetleme görevlerinde kullanılıyordu.
Ukrayna Donanması, Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, Rus Karadeniz Filosuna ait yüksek hızlı bir botun TB-2 saldırısıyla imha edildiğini ve 7 askerin öldürüldüğünü duyurdu. Paylaşılan videoda Bayraktar’ın özgün sembolojisiyle saldırı görüntüleri yer aldı. Daha önce de Herson ve Zaliznyi Limanı yakınlarında Rus botlarının TB-2’lerle vurulduğu videolar kamuoyuna servis edilmişti.
TB-2, Türk savunma şirketi Baykar tarafından üretiliyor ve Ukrayna tarafından savaş başlamadan önce kullanılmaya başlanmıştı. İlk saldırı Ekim 2021’de Donbas bölgesinde bir Rusya yanlısı obüsün imha edilmesiyle kayda geçti. 2022’nin ilk aylarında TB-2’ler, Kiev’e ilerleyen Rus zırhlı birliklerini durdurmada kritik rol oynadı. Ayrıca, Snake Adası’nın geri alınmasında da aktif olarak görev yaptı.
Şubat 2022’de Ukraynalı sanatçı Taras Borovok’un “Bayraktar” adlı şarkısı sosyal medyada viral olmuş, TB-2’nin sembolik önemini pekiştirmişti.
Rusya’nın Karşı Hamleleri
Oryx’e göre Mart 2022’ye kadar en az 26 TB-2 imha edildi. Ancak gerçek kayıp sayısının daha yüksek olduğu değerlendiriliyor. United24 medya kuruluşu, Rusya’nın gelişmiş elektronik harp ve hava savunma sistemleri sayesinde TB-2’leri giderek daha fazla etkisiz hale getirdiğini yazdı. 2023 itibarıyla Ukrayna, TB-2’leri çoğunlukla keşif ve hedef belirleme görevlerinde kullanmaya başladı.
Son saldırılar, Ukrayna’nın Kırım ve Herson’daki Rus hava savunma sistemlerine yönelik baskınlarıyla TB-2’lere yeniden operasyon alanı açıldığını gösteriyor. Defense Express’e göre Ukrayna, insansız sistemleri hava savunmalarını bastırmak için planlı bir şekilde devreye sokuyor.
Ayrıca, AGM-88 HARM füzeleri ve güdümlü bombalarla desteklenen bastırma operasyonları, TB-2’lerin daha güvenli bölgelerde görev yapabilmesini sağlıyor. Bu strateji, Rus hava savunma ağında boşluklar oluşturarak Storm Shadow ve SCALP-EG gibi uzun menzilli mühimmatların etkinliğini artırıyor.
Her ne kadar TB-2’ler yeniden saldırı görevlerinde yer alsa da, bu araçların kalıcı olarak Ukrayna’nın hava saldırı gücüne entegre edilmesi beklenmiyor. Yine de bu gelişmeler, Ukrayna’nın sahadaki esnekliğini ve Rus hava savunmasındaki zayıflıkları kullanabilme yeteneğini ortaya koyuyor.
Ayrıca TB-2’lerin Ukrayna’da üretilmeye başlanması, lojistik destek açısından avantaj sağlıyor. Rusya’nın Kiev yakınlarındaki üretim tesisine yönelik saldırıları da bu önemin farkında olunduğunu gösteriyor.
