Rusya lideri Putin’in Çin’e yaptığı ziyarette liderler dünya vizyonları ve otokratik ikili hareketlerinin “güçlü itici gücünü” destekleme konusunda ne kadar uyum içinde oldukları bir kez daha tasdik ettiler.
Xi Jinping ve Vladimir Putin’in Perşembe günü Pekin’de gerçekleştirdikleri toplantıda, ikili stratejik ortaklıklarını derinleştirme sözü vererek, istikrarı bozan bir saldırgan olarak nitelendirdikleri ABD’yi hedef aldılar.
Tayvan’dan Gazze’deki savaşa kadar birçok konuda ortak görüşlerini ortaya koyan 7.000 kelimelik kapsamlı bir ortak bildiri yayımladılar.
Xi ve Putin, resmi Zhongnanhai yerleşkesinin bakımlı bahçelerinde hasır sandalyelerde çaylarını yudumlarken ve “dünya barışını ve ortak kalkınmayı” nasıl teşvik edeceklerini tartışırken, Ukraynalı siviller Rus güçlerinin saldırısı altındaki köylerden tahliye ediliyordu.
Putin’in iki günlük ziyaretinde, her ne kadar Pekin kabul etmese de, Batılı liderlerin Xi’ye ülkesinden yapılan ihracatın artması ve Rusya’nın savaş çabalarını desteklemediğinden emin olması için baskı yaptığı bir döneme denk geliyor.
Putin, Pekin’den kamuoyunun kabul ettiği birkaç kazanımla ayrılmış gibi görünüyor. Ancak kapalı kapılar ardındaki görüşmelerin içeriği belirsizliğini koruyor.
ABD Liderliğindeki Dünya Düzenini Hedef Alma
Xi ve Putin, görüşmelerini ve yaptıkları açıklamaları ABD destekli askeri ittifaklar tarafından tanımlanan küresel güvenlik sistemini hedef almak için kullandılar ve buna karşı koymak amacıyla birlikte çalışma sözü verdiler.
Liderler, ortak açıklamalarında “Washington’un ülkelerimize yönelik sözde ‘çifte kısıtlama’ gibi yıkıcı ve düşmanca tutumuna karşı koymak amacıyla etkileşimi artırma ve koordinasyonu sıkılaştırma niyetindeyiz” taahhüdünde bulundular. Ortak açıklamada ayrıca ABD’ye müttefiklerini füze sistemleriyle silahlandırmaması çağrısında bulunuldu ve ABD’nin müttefikleriyle yaptığı iş birliği “son derece istikrarsızlaştırıcı” olarak nitelendirilerek kınandı.
ABD, Çin’i “uluslararası düzene yönelik en ciddi uzun vadeli meydan okuma” ve Rusya’yı “açık ve mevcut bir tehdit” olarak görmektedir.
Büyüyen Askeri İşbirliği
İki lider, ABD’nin askeri ittifaklarını eleştirirken, askeri “güven ve iş birliğini” derinleştirme sözü vererek, ortak tatbikatları ve muharebe eğitimlerini genişleteceklerini, düzenli olarak ortak deniz ve hava devriyeleri yapacaklarını ve “zorluklara ve tehditlere ortak yanıt verme yeteneklerini ve düzeyini” geliştireceklerini söylediler.
Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’da başlattığı savaşın ardından, iki ülke son yıllarda dünya çapında askeri tatbikatlarını artırdı ve bu durum, Batılı gözlemcilerin iki ABD’li rakibin askeri birlikte çalışabilirliklerini artırmak için çalıştıklarına dair endişelerini artırdı.
Putin ayrıca, Perşembe günü Ukrayna konusunda gayri resmi görüşmelere katılacağını belirttiği üst düzey güvenlik yetkilileriyle birlikte Pekin’e gitti.
Geniş Söylemler, Az Sayıda Somut Vaat
Putin, ziyaretinin ikinci günü için Pekin’den ayrılırken, Çin’in kuzeydoğusundaki Harbin’de yapılan toplantıda büyük anlaşmalarla ilgili bilgiler, yüksek etkili sözcüklere rağmen yetersiz kaldı.
Liderler, petrol, sıvılaştırılmış doğal gaz, doğal gaz, kömür ve elektrik alanlarında enerji iş birliğini artırırken “büyük ölçekli enerji projelerinin uygulanmasını ortaklaşa teşvik etme” sözü verdiler.
Ayrıca, sivil havacılık inşaatı, elektronik, kimya sanayi, gemi inşaatı ve endüstriyel ekipman gibi birçok alanda endüstriyel iş birliğinin güçlendirilmesi çağrısında bulundular.
