Çin’e ait bir Sahil Güvenlik devriye gemisi ile güdümlü füze destroyeri, Filipinler Sahil Güvenlik gemilerinin Scarborough Shoal açıklarında gerçekleştirdiği başarısız abluka girişimi sırasında çarpıştı. Olay, son yıllardaki en ciddi askeri gemilerin karıştığı deniz kazalarından biri olarak değerlendiriliyor.
Filipinler Sahil Güvenlik Sözcüsü Komodor Jay Tarriela, devriye gemilerinin, tartışmalı bölgede Filipin balıkçılarının taciz edildiğine ve “tehlikeli manevralara” maruz kaldığına dair ihbarlar üzerine harekete geçtiğini açıkladı.
BRP Teresa Magbanua (MRRV-9701) ve BRP Suluan (MRRV-4406), Kadiwa Operasyonu kapsamında balıkçı gemisi MV Pamamalakaya ve 35 yerel balıkçı teknesine eşlik etti. Operasyon, Filipinler hükümetinin batı münhasır ekonomik bölgesindeki balıkçı topluluklarını destekleme girişimi olarak yürütülüyor.
Olay sırasında, Çin Sahil Güvenliği’ne ait 3104 numaralı Jiangdao sınıfı gemi ile PLAN’a ait 052D sınıfı güdümlü füze destroyeri Guilin (164), Filipin gemisini engellemeye çalıştı.
Suluan’dan çekilen görüntülerde, destroyer Filipin gemisinin önünü kesmeye çalışırken 3104 numaralı geminin Guilin’in pruvasına çarptığı görüldü. Filipin tarafı, çarpışma sonucu 3104’ün ciddi hasar alarak “denize elverişsiz” hale geldiğini iddia etti.
Videoda, çarpışmadan hemen önce iki Çinli personelin iki gemi arasına usturmaça yerleştirmeye çalıştığı görülüyor.
Tarriela, Filipinler’in denize düşenler için yardım ve tıbbi destek teklifinde bulunduğunu, ancak can kaybı ya da yaralanma bilgisi bulunmadığını söyledi.
Filipin Savunma Bakanlığı olayı “korkunç ve anlamsız” olarak nitelendirdi ve sahil güvenlik personeline destek mesajı verdi.
Stanford Üniversitesi’nden Ray Powell, olayın, Pekin’in Scarborough Shoal Sığlığı çevresindeki “yasak bölge” iddialarını güçlendirme çabalarının bir parçası olduğunu belirtti.
Açık kaynak verilerine dayalı analizler yapan bağımsız bir izleme ve raporlama platformu’ndan (PLATracker) Ben Lewis , Çin Donanması’nın doğrudan engelleme manevrasına katılmasının “sertleşen tutumun göstergesi” olduğunu ifade etti.
Scarborough Sığlığı, Manila’nın münhasır ekonomik bölgesinde yer alıyor ancak Pekin “on çizgi” iddiası kapsamında hak talep ediyor. Çin, 2012’de bu sığlığı fiilen ele geçirmişti. Bölge, iki ülke arasında gerginliğin en yoğun yaşandığı noktalar arasında.
Çin Donanması ve Sahil Güvenlik gemilerinin çarpışması, geçen yıl İkinci Thomas Sığlığı‘nda yaşanan çatışmadan bu yana en ciddi olay olarak kayıtlara geçti.
Çin Savunma Bakanlığı, Filipinler’in “provokasyonlarını durdurması” çağrısında bulunurken, Filipinler Cumhurbaşkanı Bongbong Marcos, ülkesinin Güney Çin Denizi’nde “topraklarını savunmaktan vazgeçmeyeceğini” vurguladı.
