İsrail güvenlik güçleri, Pazartesi sabahı Gazze’ye insani yardım taşıyan Madleen adlı gemiye müdahale ederek aralarında iklim aktivisti Greta Thunberg’in de bulunduğu bir grup aktivisti gözaltına aldı. İsrail, Hamas ile devam eden savaş süresince Filistin topraklarına uyguladığı ablukayı sürdürdüğünü açıkladı.
Associated Press’in aktardığına göre, İsrail donanması eşliğinde hareket eden gemi, Ashdod Limanı açıklarında tespit edildi. Aktivistleri temsil eden hukuk grubu Adalah, gözaltına alınanların İsrail’in Ramle kentindeki bir merkezde tutulduğunu ve sınır dışı edilmelerinin beklendiğini belirtti.
Yardım Misyonu ve Müdahale
Aktivistler, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonlarını ve insani yardıma getirilen kısıtlamaları protesto etmek amacıyla yola çıktı. Bölgedeki yaklaşık 2 milyon Filistinli, kıtlık tehlikesiyle karşı karşıya.
Madleen gemisiyle yola çıkan “Özgürlük Filosu Koalisyonu”, aktivistlerin uluslararası sularda İsrail güçlerince “kaçırıldığını” öne sürdü. Koalisyon, gemide bebek maması, gıda ve tıbbi malzeme gibi hayati ürünlerin bulunduğunu belirtti.
İsrail ise operasyonu “halkla ilişkiler gösterisi” olarak nitelendirdi. Dışişleri Bakanlığı, sosyal medya platformu X’te yaptığı paylaşımda, “ünlülerin selfie yatı güvenli şekilde İsrail kıyılarına ulaştı” ifadelerini kullandı.
Gözaltına Alınanlar Arasında Milletvekili de Var
İsveçli aktivist Greta Thunberg, Sicilya’dan yola çıkan gemideki 12 gönüllüden biriydi. Thunberg, gemi durdurulduktan sonra yayımlanan önceden kaydedilmiş mesajında İsveç hükümetine çağrıda bulunarak, kendisi ve diğer aktivistlerin serbest bırakılmasını istedi.
Gemide yer alan diğer dikkat çekici isimlerden biri de Filistin kökenli Fransız milletvekili Rima Hassan oldu. İsrail’e girişine izin verilmeyen Hassan, altı Fransız vatandaşıyla birlikte gemide bulunuyordu. Fransa Cumhurbaşkanlığı, bu kişilerin iadesi için İsrail ile temas kurduğunu açıkladı.
İsveç Dışişleri Bakanı Maria Malmer Stenergard, yaptığı açıklamada, yolculuğun risklerinin bilindiğini ve bakanlığın uzun süredir vatandaşları Gazze’ye gitmemeleri konusunda uyardığını söyledi.
Hukuki Tartışmalar ve Abluka
Adalah, geminin uluslararası sularda ve Filistin devletinin karasularına doğru hareket halinde olduğunu belirterek, İsrail’in müdahalesinin “yasal meşruiyetten yoksun” olduğunu iddia etti. Açıklamada, silahsız sivillerin gözaltına alınmasının uluslararası hukukun ihlali olduğu vurgulandı.
İsrail hükümeti sözcüsü David Mencer, olayın yardım değil “Instagram aktivizmi” olduğunu savundu. “Greta yardım getirmiyordu, kendini getiriyordu. Gazze için değil, kendisi için buradaydı,” ifadelerini kullandı.
Abluka ve Yardım Krizi
İsrail ve Mısır, Hamas’ın 2007’de Gazze’de yönetimi ele geçirmesinden bu yana bölgeye çeşitli kademelerde abluka uyguluyor. İsrail, bu politikanın Hamas’ın silahlanmasını önlemeye yönelik olduğunu savunurken, eleştirmenler sivil halka yönelik toplu ceza olduğunu belirtiyor.
7 Ekim 2023’te Hamas tarafından gerçekleştirilen ve 1.200 kişinin hayatını kaybettiği saldırı sonrasında İsrail, Gazze’ye tüm yardımı durdurmuştu. Daha sonra uluslararası baskılarla kısmi yardım geçişine izin verildi. Ancak Mart ayında ateşkesin bozulmasıyla, İsrail tekrar tüm ithalatı engelledi.
Gazze Sağlık Bakanlığı, İsrail’in saldırılarında bugüne kadar 54.000’den fazla Filistinlinin hayatını kaybettiğini bildiriyor. Ölenlerin çoğunun kadın ve çocuklardan oluştuğu ifade ediliyor.
Ateşkes Umudu Zayıf
Gazze’nin büyük bölümü yıkılmış durumda ve nüfusun %90’ı yerinden edilmiş hâlde. Uluslararası yardıma bağımlılık neredeyse tam seviyeye ulaşmışken, kalıcı bir ateşkes için yürütülen müzakereler aylardır sonuçsuz.
Hamas, elindeki kalan rehineleri ancak İsrail’in çekilmesi ve kalıcı ateşkes karşılığında serbest bırakacağını söylerken; İsrail ise Hamas yenilene veya silahsızlandırılıp sürgüne gönderilene kadar savaşı sürdüreceğini belirtiyor.
