Avrupa’nın ortak altıncı nesil savaş uçağı girişimi FCAS (Future Combat Air System), Fransa ve Almanya arasında tırmanan liderlik anlaşmazlığı nedeniyle kritik bir dönemece girdi. İspanya, Fransa ve Almanya, projenin devam edip etmeyeceğine 31 Aralık’ta karar verecek.
İspanya Hava ve Uzay Kuvvetleri, 2026’ya yönelik önceliklerini Yeni Nesil Silah Sistemi (NGWS) üzerine kuruyor. Hava Kuvvetleri Komutanı General Francisco Braco Carbó, NGWS’nin bir uçaktan çok daha fazlası olduğunu vurguluyor. General Francisco, “Bu bir sistemler sistemi altıncı nesil avcı uçağı, muharebe bulutu, mevcut savaş uçaklarıyla entegrasyon, loyal wingman ve işbirlikçi hava muharebesi.” olarak tanımlıyor.
NGWS çatısı altında geliştirilmesi planlanan altıncı nesil savaş uçağı FCAS, Avrupa savunma sanayisinin en iddialı projelerinden biri olarak öne çıkıyor.
Proje ilerliyor ancak siyasi irade bölünmüş durumda
Askerî makamlar projeye devam edilmesi gerektiği görüşünde birleşse de, nihai kararı hükümetler ve endüstriyel konsorsiyumlar verecek. Aralık ayında üç ülke arasında kritik toplantılar yapılıyor.
Infodefensa’nın haberine göre, ülkeler görüşmeleri yeniden başlatmaya hazırlanıyor. Tıkanıklığın temel nedeni ise Fransa’nın projede liderliği üstlenme isteği.
Fransa–Almanya gerilimi: Airbus ve Dassault karşı karşıya
Gerilim, Berlin’in FCAS’tan tamamen çekilmeyi değerlendirmesine kadar büyüdü. Airbus işçi konseyi, projeyi Dassault Aviation ile paylaşmak istemediğini açıkladı. Dassault CEO’su Eric Trappier ise yıllardır bağımsız bir geliştirme ihtimalini gündeme getiriyordu.
Bu durum, Almanya’nın alternatif proje ortaklarına yönelmesini gündeme getirdi. İlk seçeneklerden biri İsveç.
100 milyar euroluk dev bütçe
Fransa Savunma Bakanı Catherine Vautrin, Almanya’nın tek başına modern bir savaş uçağı üretemeyeceğini savunarak, projenin liderliğini Paris’in üstlenmesi gerektiğini söyledi. Bu açıklama, FCAS’ın geleceği üzerindeki baskıyı daha da artırdı.
Fransa’nın projedeki payı %80’e çıkarmak istemesi, diğer ortak ülkelerde uçağın Fransa’nın ihtiyaçlarına göre şekilleneceği endişesini doğurdu.
İspanya için kritik risk
İspanya, FCAS’ın başarısız olması durumunda altıncı nesil savaş uçağı yarışından tamamen kopma riskiyle karşı karşıya.
Proje çökerse:
- Fransa bağımsız geliştirme yoluna gidebilir
- Almanya, Birleşik Krallık–İtalya–Japonya ortak programına katılabilir
Bu senaryoda İspanya, Avrupa savunma kabiliyetlerinin dışında kalabilir.
