Uganda medyasına göre, ABD’ye ait olduğu iddia edilen bir casus uçağı geçtiğimiz ay Uganda ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti (DKC) hava sahalarını ihlal etti.
Bombardier Challenger 604 tipi bir uçağın, Uganda’nın Kasese ve Bundibugyo bölgeleri ile DKC’nin Beni bölgesi üzerinde uçtuğu belirtildi. N9191 kuyruk numaralı uçağın ABD Savunma Bakanlığı tarafından kiralandığı ve gözetleme amacıyla kullanıldığı iddia edildi.
Uganda Savunma Bakanlığı Sözcüsü Brigadier Felix Kulayigye, Uganda’nın hava sahasındaki ihlallerin radar istasyonları tarafından 14, 15 ve 26 Kasım tarihlerinde kaydedildiğini doğruladı. Kulayigye, “Bu doğru ve konu en üst düzeyde ele alınıyor” dedi.
ABD ordusu, İstihbarat, Gözetleme ve Keşif (ISR) görevleri için Bombardier Challenger iş jetlerini kullanıyor. Bu jetler, Elektronik Harp (EW) ve Havadan Erken Uyarı (AEW) gibi görevlerde de değerlendiriliyor. Bombardier Challenger 604, 1996 yılında Challenger 601’in geliştirilmiş versiyonu olarak tanıtılmıştır. Jet, sekiz saate kadar kesintisiz uçabilen ve en fazla 12 yolcu taşıyabilen bir kabine sahiptir. 1995’ten 2006’ya kadar üretilen Challenger 604, daha sonra 605 modeliyle değiştirilmiştir. Uçak, şu anda ABD Donanması’na ait bir üsse ev sahipliği yapan Cibuti’de bulunuyor.
Kampala’daki ABD Savunma Ataşeliği, uçağın Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ne personel ve kargo taşımak üzere izin istediğini açıkladı. Ancak, Kampala Post gazetesinin haberine göre uçak, belirlenen varış noktasına hiç inmedi ve her iki ülkenin hava sahasında “şüpheli manevralar” yaptı. Gazetede, “Casus uçağın ABD’li kontrolörleri, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nden hava sahasına giriş izni isteme zahmetine bile katlanmadı” ifadelerine yer verildi. Ugandalı hava trafik kontrolörlerinin, Demokratik Kongo Cumhuriyeti yetkililerini bilgilendirdiği belirtildi. Olay sonrası uçağın daha önce verilen izninin iptal edildiği açıklandı.
Amerika Birleşik Devletleri Afrika Komutanlığı (AFRICOM) ise Uganda medyasına gönderdiği açıklamada, uçağın “onaylanmış uçuş yolundan saptığını” ve gözetleme amacı taşımadığını belirtti. AFRICOM ayrıca, gelecekte benzer hataların önlenmesi için Ugandalı yetkililerle iş birliği yaptığını bildirdi. Ancak, ABD’nin Kampala’daki savunma ataşeliği, uçağın neden planlanan varış noktası Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ne inmediğine dair bir açıklama yapmadı.
Bombardier CL-604 deniz gözetleme uçağının, ihtilaflı Güney Çin Denizi gibi birçok bölgede casusluk operasyonlarında kullanıldığı iddia ediliyor. Uçağın en modern teknolojilerle donatıldığı ve onaylanan uçuş yolundan sapmasının olağan dışı olduğu belirtiliyor.
