İsrail’in 7 Ekim’de Hamas tarafından düzenlenen terör saldırısının ardından Gazze Şeridi’ne uyguladığı ağır askeri operasyonlar, Avrupa ülkelerinin Tel Aviv’e silah tedarikine devam edip etmeyeceği konusundaki tartışmaları alevlendirdi.
Avrupa Birliği’nin eski Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell bu bağlamda, “Gazze’ye atılan bombaların yarısı Avrupa’da üretiliyor” ifadelerini kullandı. Bu iddiayı doğrulamak zor olsa da, İsrail’in Avrupa’dan temin ettiği askeri teçhizatın detaylı bir haritasını çıkarmak mümkün.
SIPRI Verilerine Göre Avrupa’dan Gelen Silahlar
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI), ülkeler arasında gerçekleşen ana konvansiyonel silah transferlerini kayıt altına almaktadır. Bu veriler ışığında, 2024 yılına kadar olan 30 yıllık süreçte İsrail’in Avrupa’dan tedarik ettiği başlıca silah sistemleri aşağıda özetlenmiştir.
- Fransa: 1990’ların sonlarında İsrail’e 7 adet AS365/AS565 helikopter teslim etti.
- İtalya: 2022-2023 döneminde İsrail’e 4 adet 76 mm’lik Super Rapid deniz topu, 7 adet AW119 Koala hafif helikopter ve 2014-2016 yılları arasında 30 adet M-346 Master eğitim ve taarruz uçağı teslim etti.
Almanya: En Büyük Avrupa Silah Tedarikçisi
Avrupa ülkeleri arasında Almanya, İsrail’e en fazla silah sağlayan ülke konumunda. Berlin’e verilen askeri siparişler arasında şunlar yer almaktadır:
- Fırkateynler: 4 adet Sa’ar 6 sınıfı (2022-2023’te teslim edildi)
- Gemi Motorları: 38 adet (1994-2007 arasında teslimat yapıldı)
- Araç Motorları: 1.370 adet (1.110’u 2002-2024 döneminde teslim edildi)
- Uçak Motorları: 4 adet BR710 (2007)
- Eğitim Uçakları: 17 adet G-120 (2002-2003)
- Torpidolar: 30 adet DM-2A3 Seehecht (2000-2002), 150 adet DM2A4 Seehecht (2014-2024)
- Denizaltılar: 3 adet Dolphin Batch-1 (1999-2000), 2 adet Dolphin Batch-2 (2014-2015)
- Gemi: 2 adet Stollergrund (2005, ikinci el)
- Karadan Havaya Füze Sistemleri (SAM):
- 4 adet Patriot (2’si 2003, 2’si 2013)
- 153 adet MIM-104A Patriot (128’i 2003, 125’i 2013; tamamı ikinci el)
- 1 adet MPQ-53 radar sistemi (2011)
İngiltere ve İspanya: Dolaylı Ama Sürekli Tedarikçiler
Veriler yalnızca üç büyük Avrupa ülkesini kapsasa da, İngiltere ve İspanya gibi ülkeler de İsrail’e küçük ölçekli ama düzenli silah tedarik eden ihracatçılar arasında yer almaktadır.
Berlin Silah İhracatını Artırıyor
İsrail’in ana silah tedarikçileri arasında ilk sırada %66 ile ABD yer alırken, onu %33 ile Almanya, %1 ile İtalya takip etmektedir. Bu oranlar 2020-2024 dönemini kapsamaktadır ve tek yıllık verilerin aksine, daha istikrarlı bir tablo sunmaktadır.
2019-2023 döneminde Almanya’nın İsrail’e silah ihracat oranı %30 iken, bu oran son dönemde %33’e yükselmiştir. Böylece İsrail, Almanya’nın en fazla silah ihraç ettiği üçüncü ülke olmuştur. (Almanya’nın en fazla ihracat yaptığı ülkeler sırasıyla: Ukrayna %19, Mısır %19, İsrail %11)
Son veriler ışığında İsrail, dünyadaki en büyük ana silah ithalatçıları listesinde 15. sırada yer almaktadır.
