Türkiye’nin ilk millî jet eğitim uçağı HÜRJET, 30 adetlik ihracat paketiyle İspanya Hava ve Uzay Kuvvetleri tarafından resmen tercih edilerek Türk savunma sanayii adına tarihi bir ihracat başarısına imza attı. Toplam 2,6 milyar avro proje bütçesine sahip program kapsamında teslimatların 2028 yılında başlaması planlanıyor.
Bu gelişme, Türkiye’nin savunma sanayiinde güvenilen, tercih edilen ve yön veren bir ihracatçı ülke konumuna ulaştığının somut bir göstergesi olarak öne çıkıyor.
Toplam 2,6 milyar avro proje bütçesine sahip program kapsamında teslimatların 2028 yılında başlaması planlanıyor. Anlaşma; HÜRJET uçaklarının tedarikinin yanı sıra, ileri seviye muharip pilot eğitimini kapsayan Entegre Eğitim Sistemi (ITS-C), yer tabanlı simülasyon ve eğitim altyapıları, bakım-idame çözümleri ve uzun vadeli operasyonel destek unsurlarını içeren yüksek katma değerli ve çok boyutlu bir savunma sanayii ihracat paketi niteliği taşıyor.
Millî imkânlarla tasarlanan ve üretilen bir jet eğitim uçağının, Avrupa Birliği ve NATO üyesi bir ülkenin envanterine girecek olması; Türkiye’nin tasarım, üretim, sistem entegrasyonu, sertifikasyon ve sürdürülebilirlik alanlarında ulaştığı ileri seviyeyi açık biçimde ortaya koyuyor.
HÜRJET ile birlikte Türkiye, hava platformları alanında yüksek teknoloji üreten ve ihraç eden ülkeler arasında konumunu güçlendirirken, savunma sanayii ihracatı da nitelik ve ölçek bakımından yeni bir eşiğe taşınıyor.
İspanya’da Pedro Sánchez liderliğindeki hükümet, Airbus–TAI (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii) ortak girişimine, İspanya Hava ve Uzay Kuvvetleri için yeni ITS-C Entegre Eğitim Sistemi geliştirilmesi ihalesini 2,6 milyar avro bedelle verdi.
Gelişmiş jet eğitim uçakları ve son teknoloji simülatörleri içeren yeni sistemin, önümüzdeki on yıl boyunca uygulanması ve pilotların Eurofighter Typhoon ile F-18 gibi ileri seviye savaş uçaklarına geçişini güvence altına alması hedefleniyor.
İhale süreci, kamuya açık rekabetçi bir ilan yapılmadan, müzakere usulüyle yürütüldü. Teklifin tek bir konsorsiyumdan gelmesi bazı tartışmalara yol açsa da, İspanya Savunma Bakanlığı bu tercihi; karmaşık sistem entegrasyonunu gerçekleştirebilecek teknik kapasiteye yalnızca Airbus-TAI ortaklığının sahip olduğu gerekçesiyle savundu.
Resmî belgelere göre, ihaleyi öne çıkaran temel unsurlardan biri; lojistik destek, aviyonik sistemler ve kritik yazılım geliştirme süreçlerinin ulusal kontrol altında tutulmasını sağlayan önemli iyileştirmelerin müzakere edilmesi oldu.
Airbus-TAI konsorsiyumu, küresel havacılık sektörünün iki güçlü aktörünü bir araya getiriyor. Airbus, projenin endüstriyel yönetimini üstlenerek uçakların üretim ve teslimatından sorumlu olacak. TAI ise eğitim platformları ve gelişmiş uçuş simülatörleri konusundaki deneyimini projeye entegre edecek.
İspanya Savunma Bakanı Amparo Valcarce, Temmuz 2025’te imzalanan stratejik plan kapsamında yaptığı açıklamada, “Bu kararla İspanya yalnızca ileri teknoloji bir eğitim uçağı edinmiyor; aynı zamanda stratejik özerkliğimizi güvence altına alan endüstriyel bir ittifak kuruyor. Airbus liderliğinde entegre edilen HÜRJET, Avcı ve Saldırı Okulu pilotlarımız için ideal bir çözümdür” ifadelerini kullandı.
İhale ile birlikte Airbus’ın Getafe (Madrid) tesisleri, sistemin üretim, bakım ve lojistik faaliyetlerinin koordinasyonundan sorumlu olacak. Bu adım, İspanya’nın havacılık alanındaki endüstriyel egemenliğini güçlendirmeyi hedefliyor.
ITS-C sistemi; pilot eğitiminde modernizasyon, eğitim uçağı filosunun yenilenmesi ve İspanya’nın ulusal savunma alanındaki operasyonel kapasitesinin artırılması açısından kritik bir yatırım olarak değerlendiriliyor. 2,6 milyar avroluk bu yatırım, yalnızca Hava Kuvvetleri’nin teknolojik güncellenmesini değil, aynı zamanda geleceğin savaş pilotları için güvenli ve ileri düzey bir eğitim ekosistemi oluşturulmasını amaçlıyor.
