İspanya Savunma Bakanı Margarita Robles, Feindef 2025 Fuarı’ndaki ikinci ziyaretinde, Türk savunma sanayii şirketi TAI tarafından geliştirilen HÜRJET eğitim ve hafif taarruz uçağının birebir boyutlu maketini inceledi.
Dört numaralı salonda sergilenen uçağın kokpitine giren Robles, TAI yetkilileri ve Türkiye’nin İspanya Büyükelçisi Nüket Küçükel Ezberci ile görüşerek ilgisini ortaya koydu. Bu ziyaret, HÜRJET’in İspanya Hava ve Uzay Kuvvetleri’nin envanterindeki F-5’lerin yerini alabileceği yönündeki süreci resmen teyit eder nitelikte.
Son aylarda İspanya ile Türkiye arasındaki savunma sanayii temasları yoğunlaştı. Türkiye, Airbus İspanya ile çeşitli temaslar kurarak HÜRJET’in üretimi ve teknolojik iş birliği konusunda adımlar attı. Mart ayında Airbus İspanya Başkanı Francisco J. Segura, Türkiye’nin İspanya Büyükelçisi öncülüğündeki heyeti kabul etti. Kısa bir süre sonra, Türk Genelkurmay Başkanı Orgeneral Metin Gürak da resmi İspanya ziyareti kapsamında Airbus tesislerini ziyaret etti.
Ayrıca Gürak, İspanya Genelkurmay Başkanı Amiral Teodoro López Calderón ile görüşmeler yaptı ve NATO’nun müttefik hava sahasını denetlediği Torrejón’daki CAOC merkezini inceledi.
İspanya’nın Sanayi Katılımı ve Ortak Geliştirme Süreci
Şubat 2025’te İspanyol hükümeti ile Airbus arasında Moncloa’da yapılan üst düzey görüşmelerin ardından İspanya, F-5 uçaklarının yerine geçecek yeni nesil gelişmiş eğitim uçağı projesine Avrupa sanayisinin katılımını istediğini açıkladı. İspanya ile Türkiye arasında Aralık 2024’te imzalanan mutabakat zaptı kapsamında, Hava ve Uzay Kuvvetleri için gelişmiş bir eğitim sistemi geliştirilmesi kararı alındı.
Şubat ayında Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Francisco Braco Carbó, Türkiye’ye giderek HÜRJET’in kumandasına geçti ve uçağın operasyonel yeteneklerini yerinde inceledi.
Maliyet Avantajı ve Özelleştirme İmkanı
HÜRJET’in bir diğer önemli avantajı ise maliyet etkinliği. Piyasadaki diğer gelişmiş eğitim uçaklarına kıyasla daha uygun maliyetli olan HÜRJET, aynı zamanda Türkiye’nin teknoloji transferi ve uçağın İspanya’ya özel olarak özelleştirilmesi teklifleriyle desteklenmektedir.
F-5’lerin Emeklilik Takvimi ve Yeni Uçak Seçenekleri
İki yıl önce Savunma Bakanlığı, 2023–2024 döneminde F-5’lerin modernizasyonu için 25 milyon avroluk yatırım planladığını açıklamıştı. Ancak F-5’lerin 2028 yılı itibarıyla “yapısal yorgunluk” nedeniyle emekliye ayrılması planlanıyor. Bu tarih, Savunma Bakanı Yardımcısı Amparo Valcarce tarafından da doğrulandı.
İspanyol Hava Kuvvetleri’nin F-5’leri için AE-09 kodlu yeni uçağın gereksinim belgeleri de onaylandı. HÜRJET dışında değerlendirilen alternatifler arasında İtalyan Leonardo’nun M-346’sı, Güney Koreli KAI’nin T-50’si ve halihazırda İspanya’da kullanılan turboprop PC-21 modeli bulunuyor.
