Pazartesi günü, başkentler de dahil olmak üzere İspanya ve Portekiz’i etkileyen büyük bir elektrik kesintisi; metro ağlarını, telefon hatlarını, trafik ışıklarını ve ATM makinelerini devre dışı bıraktı.İspanya İçişleri Bakanlığı, İber Yarımadası’nın büyük bir bölümünde yaşanan geniş çaplı elektrik kesintisinin ardından olağanüstü hal ilan etti.
Bakanlık, olağanüstü halin talepte bulunan bölgelerde uygulanacağını belirtti. Şu ana kadar Madrid, Endülüs ve Extremadura bölgeleri, merkezi hükümetten kamu düzeni ve diğer idari işlevlerin devralınmasını talep etti.
İspanyol elektrik dağıtım şirketi Red Eléctrica, Portekiz’i de etkileyen büyük bir elektrik kesintisinin ardından ülkenin büyük bölümüne yeniden enerji verilmesinin 6 ila 10 saat sürebileceğini açıkladı. Şirket, kesintinin nedenleri hakkında spekülasyon yapmayı reddetti. Operasyonlardan sorumlu Başkan Eduardo Prieto, gazetecilere yaptığı açıklamada olayı “istisnai ve olağanüstü” olarak nitelendirdi ve bu durumun daha önce benzeri görülmediğini vurguladı.
İspanya Başbakanı Pedro Sánchez ise kesintinin Avrupa elektrik şebekesindeki “güçlü bir salınım” nedeniyle meydana geldiğini, ancak kesin nedenin henüz tespit edilemediğini belirtti. Sánchez, halktan spekülasyonlardan kaçınmalarını ve sadece acil durumlarda ilgili servisleri aramalarını istedi.
Bu olay, 20 Mart’ta İngiltere’deki Heathrow Havalimanı’nda çıkan yangının ardından, altı haftadan kısa bir süre içinde Avrupa’da yaşanan ikinci büyük elektrik kesintisi oldu. Kesinti, Avrupa ülkelerinin Rusya destekli sabotaj tehditlerine karşı önlemler aldığı bir dönemde meydana geldi.
Yetkililer, kesintinin nedeninin henüz kesin olarak bilinmediğini belirtti. Ancak Portekizli yetkililer, sorunun İspanya’daki elektrik dağıtım şebekesinden kaynaklandığını ifade etti.
Portekiz hükümeti başbakanlık konutunda acil bir toplantı düzenlerken, İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, Red Eléctrica’yı ziyaret ederek şebeke operasyonlarının yeniden tesis edilmesi çalışmalarını yerinde inceledi.
İki ülkenin toplam nüfusu 50 milyonun üzerinde. Ancak kesintiden kaç kişinin etkilendiği henüz netleşmedi.
İber Yarımadası’nda bu kadar geniş çaplı bir elektrik kesintisi nadiren yaşanıyor. Red Eléctrica, olayın incelenmekte olduğunu belirtti.
Birkaç saat içinde İspanya’nın elektrik şebekesi operatörü, yarımadanın kuzey ve güney bölgelerinde elektrik arzının kademeli olarak geri kazanıldığını ve ülke genelinde elektrik hizmetinin aşamalı şekilde normale döneceğini bildirdi.
Portekiz hükümet yetkilisi, ulusal haber ajansı Lusa‘ya yaptığı açıklamada, kesintinin ülke dışındaki bir sorundan kaynaklandığını söyledi. Kabine Bakanı Leitão Amaro, “Görünüşe göre İspanya’daki dağıtım şebekesinde bir sorun var. Hâlen tespit edilmeye çalışılıyor,” dedi.
Portekiz’in önde gelen gazetelerinden Expresso‘ya göre, Portekizli dağıtım şirketi E-Redes, kesintinin “Avrupa elektrik sistemindeki bir arızadan” kaynaklandığını ve şebekeyi stabilize etmek amacıyla bazı bölgelerde kontrollü elektrik kesintileri uygulamak zorunda kaldıklarını açıkladı.
Portekiz Ulusal Siber Güvenlik Merkezi tarafından yapılan açıklamada, kesintinin bir siber saldırıdan kaynaklandığına dair herhangi bir belirti bulunmadığı ifade edildi. Avrupa Komisyonu’nun Temiz Enerjinin Desteklenmesinden Sorumlu Başkan Yardımcısı Teresa Ribera da Brüksel’de gazetecilere yaptığı açıklamada, aynı şekilde bir siber saldırı izi bulunmadığını belirtti ve bu elektrik kesintisini “Avrupa’da son zamanlarda kaydedilen en ciddi olaylardan biri” olarak tanımladı.
İspanya’nın kamu yayın kuruluşu RTVE, yerel saatle öğleden hemen sonra ülkenin çeşitli bölgelerinde büyük bir elektrik kesintisi yaşandığını bildirdi. Habere göre, Madrid’deki İspanya Parlamentosu ve ülke genelindeki metro istasyonları karanlıkta kaldı.
İspanya elektrik şebekesinin web sitesinde, ülke genelindeki talebi gösteren grafikte saat 12:15 civarında 27.500 MW’tan 15.000 MW’a keskin bir düşüş yaşandığı görüldü.
Televizyon kanallarında yayınlanan görüntülerde, Madrid’deki metro istasyonlarının boşaltıldığı ve Barselona’da trenlerin durduğu boş istasyonlar dikkat çekti.
İspanya Trafik Dairesi, kesinti nedeniyle trafik ışıkları ve elektrikli yol işaretlerinin çalışmaması sebebiyle vatandaşlardan araç kullanımını mümkün olduğunca azaltmalarını istedi.
Barselona’ya yaklaşık 50 kilometre mesafedeki sanayi kenti Terrassa’da, jeneratör satan mağazalarda yoğun talep nedeniyle stoklar hızla tükendi.
E-Redes, Fransa’nın bazı bölgelerinin de elektrik kesintisinden etkilendiğini duyurdu.
Portekiz genelinde — başkent Lizbon ve çevresi dahil olmak üzere — elektrik kesintileri yaşandı. Ülkenin kuzey ve güney bölgeleri de olumsuz etkilendi. Artan yardım taleplerine karşılık vermek amacıyla Portekiz polisi daha fazla memur görevlendirdi.
Portekiz hastaneleri ve diğer acil servisler jeneratörlerle hizmet vermeye başladı. Benzin istasyonları kapanırken, tren seferleri durdu.
Portekiz Ulusal Acil Durumlar ve Sivil Koruma Kurumu, yedek güç sistemlerinin devrede olduğunu açıkladı. Lizbon metrosundaki birkaç vagon tahliye edilirken, ülkede mahkemeler çalışmayı durdurdu. ATM’ler ve elektronik ödeme sistemleri hizmet veremedi. Lizbon’daki trafik ışıkları da devre dışı kaldı.
Bazı uygulamalar çalışmaya devam etse de, cep telefonu şebekelerinde arama yapmak büyük ölçüde mümkün olmadı.
