İsrail, Salı günü Gazze savaşını sona erdirmek için yürütülen arabuluculuk görüşmelerinin yapıldığı Katar’ın başkenti Doha’da Hamas’ın üst düzey liderlerini hedef alan bir saldırı düzenledi. Sabah saatlerinde gerçekleşen patlamalar, Katar İçişleri Bakanlığı’nın “Hamas’ın konut merkezi” olarak tanımladığı binayı yerle bir etti.
Hamas, saldırının grupta merkezi bir figür olan Khalil al-Hayya’yı ortadan kaldırmada başarısız olduğunu, ancak al-Hayya’nın oğlu ve en yakın yardımcısının yaşamını yitirdiğini açıkladı.
Trump yönetimi saldırıya sert tepki gösterdi. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Salı öğleden sonra düzenlenen basın toplantısında, “Bu sabah, ABD ordusu tarafından İsrail’in Hamas’a saldırdığı bilgisi verildi. Ne yazık ki saldırı, Katar’ın başkenti Doha’nın bir bölümünde gerçekleşti. Egemen bir ülke ve ABD’nin yakın müttefiki olan Katar’ı tek taraflı olarak bombalamak, barış için çaba gösteren ve cesurca risk alan Katar’ın konumuna zarar verir. Bu, ne İsrail’in ne de Amerika’nın hedeflerine hizmet eder.” ifadelerini kullandı.
Leavitt, ABD’nin saldırıdan ne kadar önce haberdar edildiğini netleştirmedi, ancak Beyaz Saray’ın ordudan bilgilendirildiğini söyledi. Washington saldırı öncesinde Katar’a bilgi verildiğini açıklarken, Katar yönetimi bilginin saldırı başladıktan sonra ulaştığını bildirdi. ABD’li yetkililer, İsrail’in saldırı öncesinde ne kadar bilgi paylaştığına dair belirsizliğin sürdüğünü kaydetti.
Katar, bölgede ABD’nin en büyük askeri üssüne ev sahipliği yapıyor ve Hamas’ın siyasi liderlerine ofislerini burada sürdürme imkânı tanıyor. Ayrıca Katar, İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes ve rehine anlaşması için yürütülen müzakerelerde kilit arabulucu rolü üstlenmiş durumda.
Son günlerde Katar dahil Arap ülkeleri, Hamas’ı ABD’nin yeni ateşkes önerisini kabul etmeye zorladı. Ancak analistler, İsrail’in Katar topraklarında gerçekleştirdiği bu saldırının diplomatik dengeleri bozabileceğini ve ateşkes ile rehine anlaşması ihtimalini tehlikeye atabileceğini belirtiyor.
Katar’dan İsrail’e Kınama: “Doha’daki Saldırı Hukuksuz ve Korkakça”
Katar, İsrail’in Doha’daki Hamas liderlerini hedef alan saldırısını “korkakça” olarak nitelendirerek şiddetle kınadı. Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Majed Al Ansari, saldırının “Hamas Siyasi Bürosu’nun bazı üyelerinin yaşadığı konutları hedef aldığını” belirtti.
Ansari, “Bu suç niteliğindeki saldırı, tüm uluslararası hukuk ve normların açık ihlalidir. Aynı zamanda Katarlıların ve Katar’da yaşayanların güvenliği için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır” ifadelerini kullandı.
Sözcü ayrıca Katar’ın, “İsrail’in bu pervasız davranışını, bölgesel güvenliğin sürekli bozulmasını ve ülkenin güvenliğini ve egemenliğini hedef alan hiçbir eylemi hoş görmeyeceğini” vurguladı.
İsrail: Doha’daki Hamas Operasyonu Tamamen Bağımsız Yürütüldü
İsrail Başbakanlık Ofisi, Doha’daki Hamas liderlerine yönelik saldırının “tamamen İsrail’in operasyonu” olduğunu açıkladı.
Başbakan Benjamin Netanyahu’nun ofisinden yapılan İngilizce açıklamada, “Hamas’ın üst düzey terörist liderlerine yönelik bugünkü operasyon tamamen bağımsız bir İsrail operasyonudur. İsrail başlattı, İsrail yürüttü ve İsrail tüm sorumluluğu üstleniyor” ifadeleri kullanıldı.
İsrail basını, ABD Başkanı Donald Trump’ın saldırıdan önceden haberdar olduğunu ve onay verdiğini ileri sürdü. Saldırıdan iki gün önce Trump, Hamas’a “son uyarı”da bulunmuş ve Truth Social platformunda, “Hamas’ı kabul etmemenin sonuçları konusunda uyardım. Bu son uyarım, bir daha olmayacak!” mesajını paylaşmıştı.
Hamas Ateşkes Görüşmesinde Hedef Alındı
Gazze’deki bir Hamas yetkilisi, AFP’ye yaptığı açıklamada İsrail’in Doha’daki saldırısında hedef alınan Hamas liderlerinin, son ateşkes önerisini görüşmek üzere toplandıklarını söyledi.
Yetkili, “Yeni bir Siyonist suç olarak, Hamas müzakere heyeti, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze Şeridi için sunduğu ateşkes önerisini görüşmek üzere Doha’da bir araya geldiği sırada hedef alındı” ifadelerini kullandı.
Adının açıklanmasını istemeyen yetkili, bu konuda resmi konuşma yetkisi bulunmadığını da belirtti.
Hamas Liderleri Ateşkesi Tartışırken İsrail Saldırısı Gerçekleşti
Olay, ABD’nin İsrail ile Hamas arasında Gazze’de rehine anlaşması ve ateşkes sağlanması için yoğun çaba gösterdiği bir dönemde yaşandı. ABD’nin önemli müttefiki Katar, 7 Ekim 2023’ten bu yana bu süreçte başlıca arabulucu rolünü üstlenmişti.
Bir ABD’li yetkili, Trump yönetiminin saldırı başladıktan sonra, yani uçaklar havalandıktan sonra bilgilendirildiğini ve bu nedenle müdahale şansı olmadığını söyledi.
Saldırı, Hamas liderlerinin Trump yönetiminin yeni ateşkes önerisini tartışmak üzere Doha’da toplandıkları sırada gerçekleşti. Katar Başbakanı da bir gün önce Hamas liderleriyle görüşerek öneriyi kabul etmeleri için baskı yapmıştı.
Konuya yakın kaynaklar, bazı Hamas liderlerinin toplantıya katılmak için Türkiye’den Doha’ya geldiğini belirtti. Üst düzey bir istihbarat yetkilisi ise, “Bombalar düştüğünde Hamas’ın tüm üst düzey liderleri binadaydı” dedi. Ancak şu ana kadar can kaybı doğrulanmadı.
Analistler: İsrail’in Hedefi Kahire ya da İstanbul da Olabilir
Analistler, Salı günü Doha’da Hamas liderlerinin bulunduğu bir konut binasına düzenlenen İsrail saldırısının, Mısır ve Türkiye’de yaşayan veya bu ülkelere sık sık seyahat eden Hamas yetkililerinin güvenliği konusunda ciddi endişeler doğurduğunu belirtti.
Georgetown Üniversitesi’nde Filistin siyaseti uzmanı olan Khaled Elgindy, “İsrail için kırmızı çizgi yok. Tabu, yasak, sınır tanımıyorlar. İsrail’in birkaç istisna dışında her yere saldırabileceğine inanıyorum” dedi. Elgindy, “Özellikle Kahire’de olsaydım, çok endişelenirdim” diye ekledi.
Katar ve Mısır’ın, hem ABD’nin önemli Arap müttefikleri hem de İsrail ile uzun süredir ilişkileri olan ülkeler olduğuna dikkat çeken Elgindy, “Katar vurulabiliyorsa, Mısır da vurulabilir” ifadelerini kullandı.
Her ne kadar Hamas’ın üst düzey liderlerinin Kahire’de ikamet etmediği düşünülse de, örgütün heyetleri savaş boyunca sık sık Mısır’a giderek olası ateşkes anlaşmalarını müzakere etti. Konuya yakın eski bir Mısırlı üst düzey yetkili, bazı orta düzey Hamas temsilcilerinin hâlen Mısır’da bulunduğunu belirtti. Aynı yetkili, “İsraillilerin Mısır’da böyle bir şey yapmasını istemiyoruz; bu bir felaket olur. Şu anda onları düşmanca faaliyetlerden korumaya çalışıyoruz” dedi.
Kaynak: Washingtonpost
Türkiye, İsrail’in Doha’daki Hamas müzakere heyetine yaptığı saldırıyı lanetledi
Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in Katar’ın başkenti Doha’da Hamas müzakere heyetine yönelik saldırısının lanetlendiğini bildirdi.
Bakanlıktan konuya ilişkin yazılı açıklama yapıldı.
“İsrail’in Katar’ın başkenti Doha’da Hamas müzakere heyetine yönelik düzenlediği saldırıyı lanetliyoruz.” ifadesi kullanılan açıklamada, ateşkes müzakereleri devam ederken Hamas müzakere heyetinin hedef alınmasının, İsrail’in barışa ulaşmayı değil, savaşı sürdürmeyi amaçladığını gösterdiği belirtildi.
Açıklamada, bu saldırıyla beraber, İsrail’in bölgede hedef aldığı ülkeler listesine ateşkes müzakerelerine arabuluculuk yapan Katar’ın da eklendiğine işaret edilerek, bu durumun, İsrail’in bölgedeki yayılmacı siyasetinin ve terörizmi bir devlet politikası olarak benimsediğinin açık bir kanıtı olduğu vurgulandı.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Egemenliğini ve güvenliğini hedef alan bu alçakça saldırı karşısında Katar’ın yanında yer almaktayız. Uluslararası topluma, İsrail’in Filistin’de ve bölgede devam eden saldırganlığının durdurulması için baskı yapılması yönündeki çağrımızı bir kez daha yineliyoruz.”
Katar, Türkiye ve ABD Güçlerine Ev Sahipliği Yaparak Bölgesel Savunma Rolü Üstleniyordu
Katar, son yıllarda uluslararası stratejik önemini artırarak Türkiye ve ABD’nin önemli askeri varlıklarına ev sahipliği yapıyor. Ülkenin kendi hava kuvvetlerini modernize etme çabaları, bölgesel savunma işbirliklerini de pekiştiriyor.
Amerika Birleşik Devletleri, Orta Doğu’daki en büyük askeri tesislerinden biri olan Al Udeid Hava Üssü‘nü Katar topraklarında bulunduruyor. Başkent Doha’nın güneyinde yer alan bu üs, yaklaşık 8.000 ila 10.000 Amerikan askerine ev sahipliği yapıyor ve ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) için bölgedeki ana komuta ve lojistik merkezi olarak görev yapıyor. Üssün güvenliği, balistik füze tehditlerine karşı etkin bir savunma sağlayan Patriot füze savunma sistemleri ile destekleniyor.
Türk Varlığı ve İşbirliği
Türkiye ile Katar arasındaki askeri işbirliği kapsamında, Türk Hava Kuvvetleri’ne ait 6 adet F-16 savaş uçağı Katar’da konuşlu bulunuyor. Bu uçaklar, Tarık bin Ziyad Kışlası‘nda yer alan Türk-Katar Birleşik Müşterek Kuvvet Komutanlığı bünyesinde görev yapıyor. Kışla kara birliklerine yönelik bir tesis olduğundan, savaş uçaklarının operasyonel faaliyetleri için Al Udeid gibi hava üslerini kullandığı belirtiliyor.
Bu müttefik varlıklarının yanı sıra Katar, kendi hava gücünü de hızla modernize ediyor. Katar Hava Kuvvetleri, envanterine Dassault Rafale, Eurofighter Typhoon ve Boeing F-15QA gibi yeni nesil savaş uçaklarını ekleyerek bölgedeki en modern filolardan birine sahip olmayı hedefliyor.