ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Brüksel’de düzenlenen NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda, Rusya’nın Ukrayna’da ateşkese varma konusunda gerçekten ciddi olup olmadığının “haftalar içinde” netleşeceğini söyledi. İki günlük zirve, Belçika’nın başkentinde gerçekleştirildi.
Rubio’nun açıklamaları, ABD’nin Rusya ile ateşkes girişimleri sürerken, Washington’un NATO’ya bağlılığının sürdüğünü vurgulama çabasıyla dikkat çekti. Üst düzey Amerikalı diplomat, temaslarının büyük bölümünü Başkan Donald Trump’ın transatlantik askeri ittifaka yönelik eleştirilerine rağmen, ABD’nin NATO’ya desteğini teyit etmekle geçirdi.
Rubio,“Rusya’nın barış konusunda ciddi olup olmadığını çok yakında öğreneceğiz. Bu aylar değil, haftalar sürecek. Umarım gerçekten ciddidirler… ”dedi.
Ayrıca, “Eğer süreç uzarsa, Başkan Trump sonsuz müzakerelerin tuzağına düşmeyecektir,” şeklinde konuştu.
Rubio, Trump yönetiminin barış girişimlerinin bir parçası olarak, Şubat ayında Suudi Arabistan’da Rus yetkililerle görüşen ABD heyetinde yer almıştı. Ancak Mart ayında Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında yapılan telefon görüşmesinden bu yana yalnızca enerji altyapısı saldırılarına yönelik bir moratoryum sağlanabildi. Taraflar, geçici anlaşmaların ihlali konusunda birbirlerini suçlamaya devam ediyor.
Trump’tan Sert Ton: “Putin’e Kızgınım”
Başkan Trump’ın Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskyy’ye karşı başta mesafeli tutumu ve Rusya’ya yönelik uzlaşmacı yaklaşımı Avrupa’da kaygı yaratmıştı. Ancak Trump bu hafta Putin’e “çok kızgın” olduğunu açıkladı ve Rusya’nın daha kapsamlı bir ateşkesi reddetmesi halinde ikincil yaptırımları devreye sokabileceğini ifade etti.
İngiltere: “Putin Ayak Sürümeye Devam Ediyor”
NATO toplantısında konuşan Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı David Lammy, Rusya’yı ateşkes görüşmelerini bilinçli olarak uzatmakla suçladı. Lammy, “Putin’in oyalamaya devam ettiği açık. Seni görüyoruz Vladimir Putin. Ne yaptığını biliyoruz,” dedi.
Moskova’dan Temkinli Yanıt
Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, Putin’in yatırım elçisi Kirill Dmitriev’in Washington ziyaretinin ardından “ihtiyatlı bir iyimserlik” doğduğunu belirtti. Ancak şu an için yeni bir Trump-Putin görüşmesinin gündemde olmadığını söyledi.
ABD’den NATO’ya Güvence Turu
Rubio’nun NATO toplantısındaki mesajı, Trump yönetiminin Rusya’ya yöneliyor olabileceğine dair endişeleri gidermeye yönelikti. Brüksel’e varışında, ABD’nin ittifaktaki rolü hakkında medyada yer alan “histerik ve abartılı” yorumları reddetti. Tüm NATO üyelerinin savunma harcamalarını gayrisafi yurtiçi hasılanın %5’ine çıkarma yönünde ilerlediğini belirtti.
Trump yönetimi, göreve geldikten sonra %2 olan savunma harcaması hedefini yükseltmişti. Şubat ayında Savunma Bakanı Pete Hegseth, NATO’ya ABD’nin küresel tehditlere karşı Avrupa’dan daha az odaklanacağını aktarmıştı.
Rubio, “Başkan Trump NATO’yu desteklediğini açıkça belirtti. NATO’da kalmaya devam edeceğiz,” dedi. Ayrıca NATO’nun daha güçlü ve daha görünür olmasını istediklerini belirtti.
Rutte: “ABD NATO’dan Ayrılmıyor”
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, ABD’nin ittifaktaki varlığının süreceğini söyledi. “Gündem ABD’nin NATO’dan ayrılması değil. ABD burada,” diyerek güvence verdi. ABD’nin Asya’ya daha fazla odaklanmasının ittifakta yeniden denge gerektirebileceğini ekledi.
Rutte,“Trump, Beşinci Madde’ye olan bağlılığını yineledi. Bu madde, herhangi bir üyeye yapılan saldırının tüm üyelere yapılmış sayılacağını belirtir…”dedi.
