Geçen ay bir Rusya Savunma Bakan Yardımcısının tutuklanmasıyla başlayan furya, bu hafta iki üst düzey askeri yetkilinin daha gözaltına alınmasıyla devam etti. Hepsi reddettikleri yolsuzluk suçlamalarıyla karşı karşıya.
Tutuklamalar, Başkan Vladimir Putin’in beşinci dönemine başlamasından ve uzun zamandır müttefiki olan Savunma Bakanı Sergei Shoigu’yu yeni bir göreve kaydırmasından kısa bir süre önce başladı.
Bu durum, Ukrayna’daki savaşın ortasında Putin’in Savunma Bakanlığı üzerindeki kontrolünü yeniden tesis edip etmediğine dair soruları gündeme getirdi. Ayrıca, askeri ve güvenlik hizmetleri arasında bir güç mücadelesi mi yoksa Kremlin duvarlarının arkasında başka bir senaryo mu olduğu konusunda spekülasyonlar yapılıyor.
Rusya’da yolsuzluk skandalları yeni değil. On yıllardır, yetkililer pozisyonlarından faydalanmakla suçlanıyor. Yolsuzluk, hem havuç hem de sopa olarak işlev görerek sadakati teşvik eder ve kontrol sağlar. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nden Nigel Gould-Davies’in belirttiği gibi, “sistemin özüdür.” Ukrayna’daki savaş, savunma harcamalarının artmasına neden olarak yolsuzluk fırsatlarını artırdı.
Kimler Tutuklandı?
Timur Ivanov: Eski Savunma Bakan Yardımcısı. Mariupol’ün yeniden inşası da dahil olmak üzere büyük askeri inşaat projelerini yönetti. Elit emlaklara sahip olduğu ve yurtdışında lüks bir yaşam sürdüğü iddia ediliyor.
Yury Kuznetsov: Savunma Bakanlığı personel dairesi başkanı.
Ivan Popov: Ukrayna’da eski üst düzey komutan.
Vadim Shamarin: Genelkurmay başkan yardımcısı.
Vladimir Verteletsky: Savunma tedarik departmanında görevli. Görevi kötüye kullanma suçlamasıyla tutuklandı.
Vladimir Telayev: Moskova bölgesi federal cezaevi hizmetleri başkan yardımcısı. Büyük ölçekli rüşvet suçlamalarıyla tutuklandı.
Tutuklamalar, Savunma Bakanlığı’ndaki aşırı yolsuzluğun artık tolere edilmeyeceğini gösteriyor. Putin, göreve başladıktan sonra Shoigu’yu Andrei Belousov ile değiştirerek, savunma bakanı olarak bir ekonomisti atadı. Rusya’nın savunma bütçesi, şimdi GSYİH’nın %6,7’si seviyesinde ve daha dikkatli yönetilmesi gerekiyor. Hükümet, savaş çabalarını ekonomik olarak sürdürülebilir kılmak ve yolsuzluğun maliyetleri artırmasını önlemek zorunda.
Kremlin’in mi yoksa FSB’nin (Devlet Güvenlik Hizmeti) mi bu tutuklamaların arkasında olduğu belirsiz. Bazı yetkililer, yeni savunma bakanının atanmasıyla ilgisiz bir alan savaşında sıkışmış olabilir. Güvenlik hizmetleri, Ukrayna işgalinin başlamasından bu yana görülen askeri egemenliğe karşı geri itiyor olabilir.
Yeni savunma bakanı, yolsuzluğu dizginlemek istediği için daha fazla tutuklama muhtemel. Ancak baskı aşırı olursa, sistemde paniğe ve yolsuzluğa dayalı sistemin istikrarsızlaşmasına neden olabilir. Daha önce hoşgörülen davranışların tutuklamalarla sonuçlanması, yetkililerin görevden ayrılmalarına neden olabilir ve Kremlin bunu önlemek istiyor.
Rusya’da üst düzey askeri yetkililerin tutuklanması, Savunma Bakanlığı’nda yolsuzluğa karşı bir baskı olabileceğini gösteriyor. Ukrayna’daki savaş devam ederken, savunma bütçesinin ve yolsuzluğun yönetimi giderek daha kritik hale geliyor. Bu tutuklamaların tam etkileri ve iç dinamikler hala belirsizliğini koruyor.
