ABD Başkanı Donald Trump, Salı günü Ürdün Kralı II. Abdullah’ı Beyaz Saray’da ağırlayarak Gazze’nin demografik yapısının değiştirilmesi ve bölgenin ABD kontrolüne geçerek turistik bir merkez haline getirilmesi yönündeki önerisini yineledi. Ancak bu planın, Arap ülkelerinin daha fazla mülteci kabul etmeyi onaylaması halinde mümkün olabileceği vurgulandı.
Gazze Üzerindeki Kontrol Tartışması
Oval Ofis’te gerçekleştirilen görüşmede Trump, Gazze’den ayrılan insanların Ürdün veya Mısır gibi Arap ülkelerine kabul edilmesini sağlamak amacıyla ABD yardımını kesmeyeceğini belirtti. Önceki açıklamalarında yardımların kesilmesi ihtimalini dile getirmiş olması, bu ifadelerle çelişen bir duruş sergiledi.
Trump, Gazze’nin ABD otoritesi altına alınabileceğini söylerken, bunun ek fon taahhüdü gerektirmeyeceğini vurguladı. “Hiçbir şey satın almayacağız. Ona sahip olacağız,” diyen Trump, bölgenin yeniden geliştirilerek oteller, ofis binaları ve konutlarla donatılabileceğini ifade etti. Emlak sektöründeki deneyimlerine atıfta bulunarak, Gazze’nin büyük ilgi göreceğini savundu.
Hamas ve İsrail Arasındaki Ateşkesin Geleceği
Trump, Hamas’ın elinde tuttuğu rehineleri Cumartesi günü öğle saatlerine kadar serbest bırakmaması halinde İsrail ile Hamas arasındaki kırılgan ateşkesin sona erebileceğini de vurguladı. “Kişisel olarak, belirlenen süreye uyacaklarını sanmıyorum. Sert adamı oynamak istiyorlar. Ne kadar sert olduklarını göreceğiz,” diyerek sürecin belirsizliğine dikkat çekti.
Trump, Arap Ülkelerine Baskı Yapıyor: Ürdün ve Mısır Hedefte
Netanyahu’nun ateşkesi iptal ettiğini duyurduğu sıralarda Trump, Ürdün Kralı 2. Abdullah ile Beyaz Saray’da bir görüşme gerçekleştirdi. Trump, geçen hafta Netanyahu ile Washington’daki toplantısında Filistinlilerin Gazze Şeridi’ne dönmeyeceğini çünkü bölgenin artık yaşanamaz hale geldiğini söylemişti.
Bunun yerine, Ürdün ve Mısır’ın yaklaşık iki milyon Filistinliyi kabul etmesi gerektiğini öne sürdü. Ancak bu öneri, Ürdün ve Mısır dahil olmak üzere birçok Arap devleti tarafından reddedildi.
Trump, ABD’nin iki ülkeye yaptığı mali yardımları kesme tehdidini bir koz olarak kullanıyor. Ürdün, her yıl ABD’den yaklaşık 1,7 milyar euro yardım alıyor ve bu, ülkenin bütçesinin yaklaşık %10’una denk geliyor. Mısır ise ABD’ye daha az bağımlı, ancak her yıl yaklaşık 1,5 milyar euro yardım alıyor. Ayrıca, Washington’un büyük bir bağışçı olduğu Dünya Bankası ve IMF’den de milyarlarca euro finansman sağlıyor.
Ürdün Geri Adım mı Atıyor?
Trump’ın tehdidi, Ürdün lideri üzerinde etkili olmuş gibi görünüyor. Salı günü 2.000 hasta Filistinli çocuğu ülkesine kabul etmeye hazır olduğunu açıkladı. Ancak Filistinlilerin genel kabulüyle ilgili soruları yanıtsız bırakmaya çalıştı. Mısır ise, önümüzdeki birkaç gün içinde bir plan sunacağını duyurdu.
Trump, Gazze planlarını diğer Arap ülkeleriyle de tartışacağını belirtti: “Mesele, tüm bunları herkes için iyi olacak şekilde nasıl uygulayacağımızdır.”
