Millî Savunma Bakanlığı kaynakları, Türkiye’nin Avrupa Güvenlik Eylem Fonu’na (SAFE) olası katılımını değerlendirdi. Türkiye dâhil müttefik ancak AB üyesi olmayan ülkelerin dışlanmasına veya bir pazarlık unsuru haline getirilmesine yönelik girişimlerin gözlemlendiği belirtildi.
Millî Savunma Bakanlığı’nın (MSB) haftalık faaliyetlerini aktardığı Basın Bilgilendirme Toplantısında konuşan kaynaklar, Türkiye’nin Avrupa Güvenlik Eylem Fonu’na (SAFE) olası katılımına ilişkin sorular da yanıtlandı.
Bakanlık kaynakları, Ukrayna’daki savaş ve küresel güvenlik dinamikleri çerçevesinde Avrupa’nın savunma kapasitesini artırmaya yönelik çabaların hız kazandığını belirtti. Bu doğrultuda Avrupa Birliği (AB) tarafından hazırlanan ve üye ülkelere savunma tedariki için 150 milyar Avro fon sağlamayı öngören SAFE Tüzüğü’nün, 27 Mayıs 2025’te AB Konseyi tarafından kabul edildiği ifade edildi.
SAFE Mekanizması’nın prensipte Türkiye’nin katılımına açık olduğu dile getirilirken, tüzükte AB üyesi olmayan ülkeler için bazı kısıtlayıcı tedbirlerin yer aldığına dikkat çekildi. Bakanlık açıklamasında, Türkiye dâhil müttefik ancak AB üyesi olmayan ülkelerin dışlanmasına veya bir pazarlık unsuru haline getirilmesine yönelik girişimlerin gözlemlendiği belirtildi.
Açıklamada, Avrupa güvenliğinin ancak kapsayıcı politikalar, stratejik öngörü ve kolektif dayanışma temelinde güçlenebileceği vurgulandı. Türkiye’nin sahip olduğu gelişmiş savunma yetenekleriyle bu sürece vizyoner bir bakış açısıyla katkı sağlayabileceği, pek çok AB müttefiki tarafından da dile getirildiği kaydedildi.
MSB, önümüzdeki dönemde açık görüşlü ve stratejik bakış açısına sahip Avrupalı müttefiklerle, SAFE Mekanizması kapsamında veya dışında iş birliğini artırma hedefinde olduklarını ifade etti. Özellikle insansız hava araçları (İHA), hava savunma sistemleri, zırhlı araçlar, kara platformları, elektronik harp, radar, mühimmat, roket ve deniz sistemleri gibi alanlardaki iş birliğinin daha da geliştirileceği vurgulandı.
AB’den Savunmaya Dev Yatırım: Avrupa Güvenlik Eylem Fonu (SAFE) Nedir?
Avrupa Birliği (AB), son dönemde artan güvenlik tehditlerine karşı savunma kapasitesini güçlendirmek amacıyla “Avrupa Güvenlik Eylem Fonu (SAFE)” adlı yeni bir mali destek mekanizması oluşturdu. SAFE, Avrupa’nın stratejik özerkliğini artırmayı ve savunma sanayii iş birliklerini derinleştirmeyi hedefliyor.
SAFE mekanizması, Avrupa ülkelerinin ortak savunma tedariklerini teşvik etmek, askeri kabiliyetlerini artırmak ve kritik savunma projelerine mali destek sağlamak amacıyla tasarlandı. Bu kapsamda, özellikle Ukrayna-Rusya Savaşı sonrası oluşan güvenlik açığına karşı daha hızlı, ortak ve sürdürülebilir çözümler geliştirilmesi amaçlanıyor.
Fonun toplam büyüklüğünün 150 milyar Avro’ya ulaşması bekleniyor. Bu kaynak, Avrupa Komisyonu bütçesinin yanı sıra Avrupa Yatırım Bankası destekleri, üye devlet katkıları ve özel sektör ortaklıklarıyla finanse edilecek. SAFE, sadece AB içi savunma sanayiine değil, aynı zamanda üye devletler arasında ortak tedarik süreçlerini kolaylaştıracak projelere de öncelik verecek.
27 Mayıs 2025 tarihinde AB Konseyi tarafından resmen kabul edilen SAFE Tüzüğü, fonun işleyiş esaslarını ve yararlanma koşullarını düzenliyor. Tüzük, AB üyesi olmayan ülkelerin katılımını prensipte mümkün kılmakla birlikte, hassas teknolojilere erişim, ihracat kontrolleri ve güvenlik politikaları gibi başlıklarda çeşitli kısıtlamalar içeriyor.
Türkiye, NATO üyesi ve önemli bir savunma sanayii aktörü olarak SAFE fonu kapsamında gündeme gelmiş durumda. Ancak AB üyesi olmaması nedeniyle Türkiye’nin bu fona doğrudan erişiminde sınırlamalar bulunuyor. Buna rağmen birçok AB ülkesi, Türkiye gibi güçlü savunma yeteneklerine sahip ülkelerin iş birliğinden dışlanmaması gerektiğini savunuyor.
