Avrupa ve NATO liderleri, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelensky ile birlikte Pazartesi günü Washington’da ortak bir tavır sergiledi. Liderler, ABD Başkanı Donald Trump’ın Kremlin’e vermeye hazır olduğu bazı tavizlerden vazgeçmesini umut ederek Beyaz Saray’a gitti.
Birkaç saat süren görüşmelere rağmen, Trump ile Avrupalı liderler arasında keskin görüş ayrılıkları devam etti. Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “barışa hazır” olduğunu ileri sürdü ancak Moskova, Kiev’e yönelik bombardımanı sürdürdü ve savaşı durdurmak için Ukrayna’dan acı verici tavizler talep etti.
Güvenlik Garantileri Tartışması
Ukrayna ve Avrupa liderleri, Putin’in reddedebileceği ihtimaline rağmen Trump’ın güvenlik garantileri konusundaki açık tavrından cesaret aldı. Bu durum, Kremlin’i barış sürecinde engel konumuna getirebilir ve Ukrayna’yı toprak tavizleri ile Trump’ın tepkisi arasında seçim yapmaktan kurtarabilir.
Almanya Başbakanı Friedrich Merz, toplantıların ardından Putin ve Zelensky’nin “önümüzdeki iki hafta içinde” bir araya gelebileceğini söyledi. Zelensky ise Beyaz Saray’dan ayrılırken, “Her türlü formata hazırız, ancak liderler düzeyinde” ifadesini kullandı.
Kremlin’in Tepkisi
Moskova ise bu fikre mesafeli yaklaştı. Putin’in dış politika danışmanı Yuri Ushakov, müzakerelerde Ukrayna ve Rusya temsilcilerinin seviyesinin yükseltilmesinin “tavsiye edilebilir” olduğunu söyledi.
Trump, Zelensky’yi bu kez sıcak bir şekilde karşıladı. Şubat ayında Beyaz Saray’dan kovulduğu gergin ziyaretin aksine, Zelensky bu defa yedi dünya liderinin desteğini arkasına aldı. “Bu geziyi Washington’a bu kadar hızlı organize ettikleri için hepsine minnettarım. Ukrayna yalnız değil,” dedi.
Ateşkes Gölgesinde Görüşmeler
Ukrayna’nın ısrarla talep ettiği ateşkes konusunda ise somut bir adım atılmadı. Avrupalı liderler, Kiev’in güvenliği için Washington’dan daha fazla ayrıntı talep etti. Financial Times’a göre, Ukrayna, ABD’nin güvenlik garantisini almak için Avrupa tarafından finanse edilecek 100 milyar dolarlık ABD silahı almayı teklif etti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Merz, Trump’a ateşkes için baskı yaptı. Ancak Trump, ateşkes önerisini reddetti. “Putin’i uzun zamandır tanıyorum, çözüm bulmak istediğine inanıyorum,” dedi.
Dünya Liderlerinden Açıklamalar
- Almanya Başbakanı Merz: Gerçek müzakerelerin ancak ateşkes altında ve Ukrayna’nın da masada olmasıyla mümkün olduğunu vurguladı.
- Fransa Cumhurbaşkanı Macron: En önemli sonucu, ABD’nin Ukrayna için güvenlik garantisi verme taahhüdü olarak açıkladı.
- İngiltere Başbakanı Keir Starmer: Görüşmeleri “iyi ve yapıcı” buldu, esir değişimi ve çocukların iadesi gibi konularda ilerleme kaydedildiğini belirtti.
- Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen: Rusya’nın Ukrayna’dan çocukları kaçırmasına dikkat çekerek savaşın insani bedeline vurgu yaptı.
- Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb: Trump’ın Putin’i araması konusunda Avrupalı liderlerin “koordineli” hareket ettiğini söyledi.
Yoğun diplomatik görüşmeler, Ukrayna için güvenlik garantileri arayışının ve Zelensky ile Putin arasında doğrudan bir zirve olasılığının kapısını araladı. Ancak ateşkesin aciliyeti konusunda Avrupa ile Rusya arasındaki ayrılık net biçimde devam ediyor.
Zelensky’den Trump ve Putin’e Üçlü Zirve Çağrısı: “Savaşı Durdurmalıyız”
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelensky, Ukrayna’nın Rusya ile savaşını sona erdirmek için “diplomatik bir yol” bulmaya hazır olduğunu belirterek, Kiev’in Moskova ve Washington ile üçlü bir toplantı istediğini yineledi. Zelensky, doğrudan cevap vermekten kaçınsa da Trump yönetiminin savaşı durdurma çabalarını övdü.
Rusya’nın gece yarısı Harkiv’e düzenlediği ölümcül saldırıyı hatırlatan Zelensky, “Bu savaşı durdurmalıyız, Rusya’yı durdurmalıyız. Ortaklarımızın desteğine ihtiyacımız var” dedi.
Trump: “Savaşın Sona Ermesi İçin Makul Bir Şans Var”
Başkan Donald Trump, Zelensky ile Oval Ofis’te yaptığı görüşmede, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in barışa dair açıklamalarını samimi bulduğunu ifade etti. Trump, “Bence tüm dünya bu savaştan bıktı. Biz bunu sona erdireceğiz” dedi.
Trump ayrıca, Zelensky, Putin ve kendisi arasında üçlü bir zirve gerçekleşirse savaşın sona ermesi için “makul bir şans” olacağını vurguladı.
ABD’nin Ukrayna Desteği Devam Edecek
Bir muhabirin “Amerika’nın Ukrayna’ya desteği sona mı erdi?” sorusuna Trump, “Asla değil. İnsanlar öldürülüyor ve biz bunu durdurmak istiyoruz” yanıtını verdi.
Trump, olası bir barış anlaşması çerçevesinde Ukrayna’ya ABD askerleri gönderilmesini dışlamadığını belirtti. “Avrupa, ilk savunma hattıdır. Ancak biz de sürece dahil olacağız” dedi.
Trump: Ateşkes Kısa Vadeli, Kalıcı Çözüm Barış Anlaşması
ABD Başkanı Donald Trump, ateşkes fikrini insani açıdan olumlu bulduğunu ancak bunun uzun vadeli çözüm getirmeyeceğini belirterek, kalıcı barış için daha kapsamlı bir anlaşma yapılması gerektiğini söyledi.
Trump, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Ateşkes konseptini bir nedenden dolayı beğeniyorum. çünkü ister bir hafta ister iki hafta sürsün, insanları öldürmeyi hemen durduruyorsunuz” ifadelerini kullandı.
Trump, ateşkesin taraflardan biri için stratejik dezavantaj yaratabileceğine dikkat çekti. “Onlar savaşırken biz barış anlaşması üzerinde çalışıyoruz. Keşke durabilseler, durmalarını isterdim ama stratejik olarak bu, taraflardan biri için dezavantaj olabilir” diyen Trump, bazı ülkelerin ateşkes döneminde yeniden güç kazandığını ve bunun barışı zorlaştırabileceğini dile getirdi.
ABD Başkanı, geçmişte çözdüğünü iddia ettiği çatışmalarda hiç ateşkes yapılmadığını da hatırlattı. Bununla birlikte, geçtiğimiz Mayıs ayında Hindistan ve Pakistan arasında sağlanan ateşkeste oynadığı rolü övgüyle andı.
Trump’ın açıklamalarındaki dikkat çekici noktalardan biri de, Ukrayna’ya ABD askerleri gönderme seçeneğini doğrudan dışlamamış olması oldu. Beyaz Saray’daki görüşmelerde güvenlik garantilerinin ön planda olduğunu belirten Trump, konunun Avrupa liderleriyle de ele alınacağını ifade etti. Avrupa ülkelerinin güvenlik garantilerinde öncülük edeceğini söylese de, “Çok fazla yardım olacak” sözleri Amerikan askerlerinin gönderilmesine kapı aralayabilecek bir sinyal olarak değerlendirildi.
Trump, seçim kampanyasında ABD askerlerini yabancı çatışmalardan uzak tutma sözü vermiş, kendi yönetiminden bazı isimler de Ukrayna’daki Amerikan rolünün azaltılmasını savunmuştu. Bu nedenle, Trump’ın seçeneği tamamen masadan kaldırmaması, yaklaşımında değişikliğe işaret eden önemli bir gelişme olarak yorumlanıyor.
Oval Ofis’te Zelensky ile ortak basın toplantısı düzenleyen Trump, kısa süreliğine Rusya-Ukrayna savaşının dışına çıkarak Washington’daki suçla mücadelede zafer ilan etti. Ayrıca, Beyaz Saray’daki zirvenin ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i arayacağını açıkladı. “Putin bu toplantı bittiğinde aramamı bekliyor” diyen Trump, görüşmelerin devam edeceğini ima etti.
Zelensky’den Diplomatik Jest
Zelensky, Oval Ofis’te Başkan Trump’a eşi Olena Zelenska’nın, Melania Trump’a yazdığı mektubu iletti. Ayrıca, Rusya Devlet Başkanı Putin’e gönderilen ve “çocukların masumiyetinin korunması” ile “insanlığa hizmet çağrısı” içeren mektup için teşekkür etti.
Beyaz Saray’da Renkli Anlar
Zelensky’nin siyah takım elbisesi Oval Ofis’te dikkat çekti. Trump ve muhabir Brian Glenn, Zelensky’nin şıklığını övdü. Zelensky ise esprili bir şekilde, “Aynı takımı giymişsiniz, ben değiştirdim, siz değiştirmediniz” dedi.
Yetkililer, Zelensky’nin bu kez alışılmış askeri sweatshirt yerine takım elbise tercih etmesi konusunda ABD ve Ukrayna taraflarının önceden mutabakata vardığını açıkladı.
ABD’nin Rolü Belirsiz
Trump, Rusya ile yapılabilecek bir barış anlaşmasının ardından ABD’nin de barışın korunmasında “yer alacağını” söyledi, ancak Washington’un rolünün ne olacağı konusunda ayrıntı vermedi. “Belki bugün daha sonra size bildiririz” diyerek Avrupa liderleriyle de konuyu görüşeceğini belirtti.
Zelensky, Trump ile Beyaz Saray’da Kritik Görüşmede
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelensky, ABD Başkanı Donald Trump ve Avrupalı liderlerle görüşmek üzere Beyaz Saray’a geldi.
Trump, Zelensky’yi el sıkışarak karşıladı ve fotoğrafçılar için poz verdi. Ayrıca Ukraynalı lidere samimi bir jestle kolunu omzuna doladı. Gazetecilerin “Ukrayna halkına mesajınız nedir?” sorusuna ise Trump, “Onları seviyoruz” yanıtını verdi.
Avrupa Liderlerine Bekleme Şartı
Pazartesi günü Beyaz Saray’da alışılmadık bir diplomatik sahne yaşandı. Trump yönetimi, Avrupa liderlerinin görüşmeye Zelensky’den önce gelmesini istedi. Ancak bu liderler, Trump’ın Zelensky ile gerçekleştirdiği bire bir görüşme tamamlanana kadar Beyaz Saray’da beklemek zorunda kaldı.
Avrupalı liderler, Rusya-Ukrayna savaşının sona erdirilmesi konusunu görüşmek üzere sırayla ABD Başkanı ile masaya oturuyor. Güney Portiko’dan Beyaz Saray’a giriş yapan son liderler arasında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Şansölyesi Friedrich Merz ve Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb yer aldı.
