İran çarşamba günü düşen Ukrayna yolcu uçağını yanlışlıkla vurduğunu kabul etti. Kiev, 176 kişinin hayatını kaybettiği olayla ilgili Tahran’dan resmi özür ve tazminat istedi.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani Twitter hesabından yaptığı açıklamada 8 Ocak tarihinde düşen Ukrayna yolcu uçağını vurduklarını kabul etti. “İran İslam Cumhuriyeti bu korkunç hatadan dolayı derin üzüntü duymaktadır” ifadelerini kullanan Ruhani hayatını kaybedenlerin ailelerine taziye diledi.

Ruhani ordunun yaptığı soruşturmaya göre uçak havalandıktan kısa süre sonra “insan hatası sonucunda füzeyle vurulduğunu” belirtti. Ruhani “bu büyük trajediye, affedilemez hataya neden olanların tespiti ve yargılanması için soruşturmaların sürdüğünü” ifade etti.

UKRAYNA YOLCU UÇAĞI İRAN TOR-M1 FÜZESİ İLE VURULDU

Ukrayna yolcu uçağının İran Hava Savunma birliklerinde bulunan Rus yapımı TOR-M1 sisteminin attığı füzesiyle vurulduğu açıklandı.

Kazanın enkazının sosyal medyada yayınlanmasının ardından, enkazda Rus yapımı TOR-M1 füzesinin burun konisi bölümü ve 9M331 füzesinin kontrol kanatçıkları olduğu görüldü. Ayrıca ABD medyasında uçağın füze ile vurulduğu görüntüler de yayınlandı.

İran Devrim Muhafızları Komutanı Hacızade, “Sistem, Ukrayna uçağını Cruise füzesi olarak algıladı ve bir kişinin aceleci hareketi yüzünden bu facia yaşandı.” ifadelerini kullandı.

Rus yapımı TOR-M1 mobil hava savunma sistemi ateşlemeyi yarı otomatik SACLOS sistemi ile yapıyor. Şu anda İran ordusunun hizmetinde olan bu sistem, kaza bölgesine yakın bir askeri üsse konuşlandırılmıştı.

TOR-M1 Hava Savunma Sistemi ( NATO kodu SA-15 Gauntlet) Rus savunma şirketi Almaz-Antey tarafında üretilmektedir. Paletli bir platformun üzerinde olan sistem, başarısı nedeniyle bir çok ülke tarafıdan yoğun talep görmektedir. İran Rusya’dan 2006 yılında TOR-M1 füze sistemi tedariği gerçekleştirdi.

Her TOR-M1 sisteminde kulesinden dikey olarak fırlatılan sekiz adet 9M330 veya 9M331 füzesi ile donatılmıştır. Paletli aracın üzerinde 3D darbe-Doppler radarı K-bandı izleme yapabilmektedir. Kısa menzilli hava savunması yapabilen TOR-M1 sistemi, orta ve düşük irtifalarda yaklaşan uçak, helikopter, İHA ve seyir füzelerine karşı kullanılmaktadır.

Hava Savunma Sistemi 12 km menzilde ve 23 bin fit yükseklikte uçan hedefleri vurabiliyor.

TOR-M1 Hava Savunma Sistemi ( NATO kodu SA-15 Gauntlet) Rus savunma şirketi Almaz-Antey tarafında üretilmektedir.
…………………………………………………………………………………

İran son 30 yıldır Rusya ve Çin’den gelişmiş Kısa Menzilli Hava Savunma Sistemi tedarik etmektedir. Rusya’dan Pantsir-S1, Çin’den QW-1 ve QW-11 (MANPADS) gibi çok yetenekli kısa menzilli hava savunma sistemine sahiptir. Ayrıca Çin’in Thales ‘Crotale’ sisteminden kopyaladığı HQ-7 hava savunma sistemini İran geliştirerek yerli imkanlar ile ürettiğide bilinmektedir.

ABD: UKRAYNA UÇAĞINI İRAN VURDU

ABD’li yetkililer, Tahran yakınlarında düşen Ukrayna yolcu uçağının yanlışlıkla İran tarafından vurulduğu görüşünde. Trump da olaya dair “şüpheleri” bulunduğunu söyledi. İran ise bu açıklamayı “mantıksız bir rivayet” diye niteleyerek reddetti.

Amerikan medyasına konuşan ABD’li yetkililer, Tahran yakınlarında düşen Ukrayna yolcu uçağının yanlışlıkla İran hava savunma sistemleri tarafından vurulduğunu düşünüyor.

AP’nin haberine göre, ABD istihbaratının elindeki bilgilere dayanarak konuşan iki yetkili, 176 kişi taşıyan uçağın, “yüksek ihtimalle” bir İran füzesiyle vurulduğunu söyledi.

Uydu, radar ve elektronik veriler ışığında CNN, CBS ve Newsweek’e konuşan ABD’li yetkililer de uçağın yanlışlıkla İran hava savunma sistemlerince vurulduğu görüşünde.

Başkan Donald Trump da Ukrayna uçağının düşme nedeniyle ilgili olarak, birilerinin bir “hata” yapmış olabileceğinden şüphe ettiğini, içinde bu olayla ilgili kötü bir his olduğunu söyledi. Trump bu düşüncesini herhangi bir somut delille desteklemedi.

Trump, “Şüphelerim var. Çok trajik bir olay. Öbür taraftan birileri hata yapmış olabilir. İdeal olan kara kutunun Boeing’e verilmesi. Başka ülkeye de verebilirler. Çok kötü bir şey olduğuna yönelik bir hissiyatım var” ifadelerini kullandı.

Ukrayna uçağını İran’ın düşürdüğüne ilişkin birden fazla kaynaktan gelen istihbarat olduğunu söyleyen Kanada Başbakanı Justin Trudeau, “Uçak kasıtlı olarak düşürülmemiş olabilir.Muhtemelen karadan havaya füzeyle düşürüldü.Kapsamlı ve güvenilir soruşturma gerekiyor” dedi.

İran ise ABD’li yetkililerin iddialarını yalanladı. İran Ulaştırma Bakanlığından yapılan açıklamada, “Uçağın füzeyle vurulduğuna dair haberler hiçbir şekilde doğru olamaz” denildi.

Aynı zamanda İran Sivil Havacılık İdaresi’nin başında olan bakan yardımcısı Ali Abidzade de “mantık dışı söylentiler” olarak tanımladığı iddialarla ilgili olarak “Bilimsel olarak Ukrayna uçağının bir füzeyle vurulması imkânsız” dedi.

Ukrayna, Kanada ve ABD uçağın İran füzesi tarafından düşürüldüğünü düşündüklerini açıklamalarının ardından Ukrayna uçağının düşmeden 56 saniye önce alevler içinde olduğu yeni bir video ortaya çıktı. ABD’nin önde gelen gazetelerinden New York Times olaya ilişkin sosyal medyada dolaşan videoyu doğruladı.

Ukrayna Uluslararası Havayolları şirketine ait Boeing 737-800 tipi uçak, dün Tahran’dan Kiev’e gitmek üzere havalandıktan kısa süre sonra düşmüştü. Uçaktaki 176 kişi de ölmüştü. Olay, İran’ın Irak’ta Amerikan askerlerinin bulunduğu üslere düzenlediği balistik füze saldırısından birkaç saat sonra gerçekleşmişti. İran bu saldırıyı, Kasım Süleymani suikastına misilleme olarak gerçekleştirmişti.

Kaynak: Ajanslar, DW Türkçe, VOA,

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here