Ukrayna’nın Batılı müttefiklerinden sürekli talep ettiği hava savunma sistemleri, Almanya’nın Kiev için 17 adet IRIS-T hava savunma sistemi sipariş ettiğini açıklamasıyla kısmen karşılandı. Ancak uzmanlar IRIS-T hava savunma sistemleri, İran yapımı balistik füzeler gibi daha karmaşık tehditlere karşı yetersiz kalıyor.
Temmuz ayında Ukrayna’nın en büyük çocuk hastanesine ve Poltava’da en az 55 kişinin hayatını kaybettiği saldırılara yönelik hava saldırıları, Ukrayna’nın hava savunmasındaki eksiklikleri gözler önüne seriyor. Bu durum, Kharkiv’e devam eden saldırılarla da pekişiyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky, Rusya’nın 236 füze ve insansız hava aracıyla gerçekleştirdiği saldırıya karşı “Rusya, sivillere karşı savaş suçu teşkil eden korkakça bir savaş yürütmeye devam ediyor” şeklinde tepki gösterdi.
Nisan ayında Ukrayna’nın hava savunmasını güçlendirme girişiminde bulunan Almanya, Ukrayna’nın başlıca tedarikçilerinden biri oldu. Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, 17 adet IRIS-T hava savunma sisteminin teslim edileceğini duyurarak, “Bu, Almanya’nın Ukrayna’ya verdiği desteğin azalmadığını gösteriyor” dedi.
Scholz’a göre, Ukrayna’da hâlihazırda 7 adet IRIS-T sistemi bulunuyor ve bu sistemler 250’den fazla Rus füzesi ve insansız hava aracını düşürdü.
IRIS-T Sistemleri Balistik Füzelere Karşı Yeterli mi?
Uzmanlara göre, IRIS-T hava savunma sistemleri, İran yapımı balistik füzeler gibi daha karmaşık tehditlere karşı yetersiz kalıyor. Bloomberg’e göre, Ukrayna 2026 yılına kadar Almanya’dan 24 adet daha IRIS-T sistemi alacak.
Füze teknolojisi uzmanı Fabian Hoffmann, Ukrayna’nın kısa sürede bu sistemlerin en büyük operatörü olacağını belirtti. Kısa menzilli IRIS-T SLS sistemi 12 km, orta menzilli IRIS-T SLM ise 40 km mesafedeki hedefleri vurabiliyor.
Hoffmann’a göre, bu sistemler seyir füzeleri ve insansız hava araçlarına karşı etkili olsa da, balistik füzelere karşı savunma sağlamıyor. IRIS-T’nin radar sistemlerinin performansı yüksek olsa da bazı Rus silahlarına karşı etkisiz kalabiliyor.
Balistik Füzelere Karşı Daha Gelişmiş Sistemlere İhtiyaç Var
Balistik füzelere karşı etkili savunma sağlamak için Patriot gibi daha gelişmiş sistemlere ihtiyaç duyuluyor. Rusya’nın kullandığı İskender M ve Kinzhal gibi balistik füzeler, yüksek irtifadan yaklaşıp saatte 3,200 kilometreye kadar hızla alçalıyor. Hoffmann, balistik füzeleri düşürmek için terminal güdüm sistemine ihtiyaç olduğunu, IRIS-T’nin bu özelliğe sahip olmadığını belirtti.
Terminal güdüm sistemi, füzenin veya savunma sisteminin hedefi vurma aşamasında, yani uçuşunun son aşamasında, daha hassas bir şekilde yönlendirilmesini sağlayan bir teknolojidir. Bu sistem, özellikle hedefe yaklaştığı noktada yapılan son düzeltmelerle, füzenin hedefi daha isabetli bir şekilde vurmasını sağlar.
Balistik füzeler, uçuşlarının başında ve ortasında daha geniş bir rotada ilerler, ancak son aşamada (terminal aşama) çok yüksek hızlarda hedefe doğru alçalırlar. Bu hız ve manevra kabiliyeti, savunma sistemleri için zorlu bir durumu temsil eder. Bu nedenle, terminal güdüm sistemi ile donatılmış bir savunma sistemi, balistik füzenin son aşamada rotasını düzelterek veya yön değiştirerek hedefe çarpmadan önce onu etkisiz hale getirebilir.
Ukrayna’nın Hava Savunması Yetersiz mi?
Ukrayna Kara Kuvvetleri Komutanı Oleksandr Pavliuk’a göre, Ağustos ayında Ukrayna beş uçak, iki helikopter, 1.539 insansız hava aracı ve 150 füze düşürdü. Ancak IRIS-T’lerin sayısı, Ukrayna’nın ihtiyaçlarını karşılamak için hâlâ yetersiz kalıyor.
Rusya, Ukrayna şehirlerine karşı İskender ve Kinzhal gibi balistik füzeleri kullanmaya devam ederken, İran’ın Rusya’ya kısa menzilli balistik füze tedarik ettiği bildiriliyor. Bu da Ukrayna’nın hava savunma kapasitesinin yetersiz kalabileceği endişelerini artırıyor.
