Avustralya Ulusal İstihbarat Genel Müdürü Andrew Shearer, Çin’in Avustralya’nın doğusundaki sulara üç savaş gemisi göndermesinin “provokatif bir hareket ” olarak belirtti. Shearer, Çin Halk Kurtuluş Ordusu Donanması’na (PLAN) ait bu gemilerin, bölgedeki askeri varlığını artırmayı hedeflediğini vurguladı.
Geçtiğimiz hafta Çin donanma filosu, Avustralya ve Yeni Zelanda arasındaki sularda alışılmadık gerçek mühimmatın kullanıldığı tatbikatları gerçekleştirdi. Bu durum, sivil uçuşların rotalarını değiştirmesine neden olurken, yetkililer Çin’in önceden uyarıda bulunması gerektiğini ifade etti.
Çin’in Bölgedeki Askeri Güç Projeksiyonu
Shearer, Çin ordusunun bu hamlelerinin yalnızca Avustralya’yı hedef almadığını, aynı zamanda bölge ülkelerinin tepkilerini gözlemleyerek öğrenmeyi amaçladığını söyledi. “Bu konuşlandırma, Çin’in bölgedeki askeri gücünü artırma kapasitesine ve niyetine işaret ediyor,” dedi.
Son yıllarda Çin ordusunun Japonya yakınlarında daha aktif hale geldiği ve zaman zaman Japonya’nın karasuları ile hava sahasına girdiği biliniyor. 2023’te Çin donanma gemileri Doğu Çin Denizi ve Pasifik Okyanusu arasında 68 kez tespit edildi. Bu sayı, 2021’de 21 ve 2022’de 46 iken, 2023’te istikrarlı bir artış gösterdi.
Avustralya ve Japonya’nın Tepkileri
Avustralya Stratejik Politika Enstitüsü’nden kıdemli analist Euan Graham, Çin’in bu tatbikatları, ABD’nin müttefikleri olan Japonya ve Avustralya’nın tepkilerini ölçmek için kullandığını belirtti. Graham, “Çin liderliği, PLA’yı koordineli bir şekilde konuşlandırarak bu ülkelerin tepkilerini test etmeyi amaçlıyor olabilir,” dedi.
Çin’in artan askeri faaliyetleri karşısında Avustralya ve Japonya’nın savunma politikalarında önemli değişiklikler yaptığı görülüyor. 2022’den itibaren Tokyo, ordusuna yönelik savaş sonrası kısıtlamaların bir kısmını kaldırırken, Avustralya da Hint-Pasifik güvenlik stratejisini güçlendiren yeni bir Ulusal Savunma Stratejisi açıkladı.
Yeni Zelanda ve Avustralya’dan Gözlem
Yeni Zelanda Savunma Bakanlığı, Avustralya ile birlikte, üç Çin savaş gemisinin Tazmanya’nın güneyinde Avustralya’nın münhasır ekonomik bölgesi içinde batıya doğru ilerlediğini bildirdi.
Avustralya Savunma Kuvvetleri Komutanı Amiral David Johnston, Çin donanmasının “yıkıcı” gerçek mühimmatın kulanıldığı atbikatlarına başlamadan önce Canberra’ya herhangi bir ön bildirimde bulunmadığını söyledi. Johnston, Avustralya’nın tatbikatlardan ancak bir Virgin Australia pilotunun radyo yayını aracılığıyla haberdar olduğunu belirtti.
ABC’nin askeri kaynaklarına göre, Çin filosuna bir denizaltının da eşlik ettiği düşünülüyor. Ancak, Johnston bu bilginin kesin olmadığını vurguladı. Çin’in bu tür deniz görev gruplarına denizaltı ekleyerek gizli istihbarat toplama ve düşman tepkilerini analiz etme kapasitesine sahip olduğu biliniyor.