Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky, bir Rus insansız hava aracının (İHA) Çernobil Nükleer Santrali’nin hasarlı reaktörünü koruyan radyasyon sığınağını vurduğunu açıkladı. Kremlin, Ukrayna’nın Rus İHA’sının Çernobil’i hedef aldığı yönündeki suçlamalarını reddetti.
Dünyanın en büyük nükleer felaketlerinden birinin yaşandığı santralde meydana gelen saldırının yangına yol açtığını belirten Zelensky, yangının kısa sürede söndürüldüğünü ifade etti.
Zelensky, Cuma sabahı itibarıyla santraldeki radyasyon seviyelerinde artış gözlemlenmediğini belirtti.
Kremlin: Çernobil Saldırısı İddiaları Yalan
Kremlin, Ukrayna’nın Rus İHA’sının Çernobil’i hedef aldığı yönündeki suçlamalarını reddetti. Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, düzenlediği basın toplantısında iddiaya dair kesin bilgilere sahip olmadığını belirtti.
Peskov, “Ancak bildiğim bir şey var: Nükleer altyapıya ya da nükleer enerji tesislerine yönelik bir saldırı söz konusu olamaz. Dolayısıyla böyle bir şey olduğu iddiası doğru değildir.” dedi.
Ayrıca, “Rus ordusu bunu yapmaz. Büyük olasılıkla bu bir başka provokasyon, bir komplo.” ifadelerini kullanarak Ukrayna’nın iddialarını reddetti.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı: Radyasyon Seviyeleri Sabit
Birleşmiş Milletler’in nükleer gözlemcisi Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), santraldeki yangına güvenlik ekiplerinin dakikalar içinde müdahale ettiğini ve can kaybı yaşanmadığını duyurdu.
Ajans, Çernobil içindeki ve çevresindeki radyasyon seviyelerinin normal ve sabit kaldığını açıkladı.
UAEA Genel Müdürü Rafael Mariano Grossi, olayın ardından “yüksek alarm seviyesinde” kalmaya devam ettiklerini vurgulayarak, nükleer güvenlik konusunda rehavete yer olmadığını belirtti.
Çernobil Felaketi ve Radyasyon Sığınağı
1986 Çernobil felaketi, Avrupa çapında büyük bir halk sağlığı krizine yol açmış ve atmosfere büyük miktarda radyoaktif madde yayılmasına neden olmuştu.
Olaydan sonra inşa edilen radyasyon kalkanı, reaktörün hasarlı bölümlerini kapatarak yeni sızıntıları önlemek için tasarlandı.
Zelensky, saldırı sonrası beton ve çelikten yapılmış dev koruma kalkanının hasar aldığını gösteren görüntüleri sosyal medya platformu X’te paylaştı.
275 metre genişliğinde ve 108 metre yüksekliğindeki bu yapının inşası 1,6 milyar dolara mal olmuştu ve yüzyıl boyunca radyoaktif sızıntıyı önlemesi amaçlanıyordu.
Uzman Görüşü: Radyasyon Riski Düşük
İngiltere’nin Portsmouth Üniversitesi’nden Prof. Jim Smith, saldırının “çok önemli bir yapıya yapılmış korkunç bir saldırı” olduğunu belirtti.
Ancak radyasyon riski konusunda endişeli olmadığını ifade etti.
Smith, BBC’ye verdiği demeçte, hasarlı kalkanın altında bulunan beton “lahit”in radyoaktif parçacıkları kapattığını ve bir İHA saldırısının bu koruyucu tabakaya zarar verecek kadar güçlü olmadığını söyledi.
Zelensky: Rusya Müzakereye Hazır Değil
Zelensky, saldırının Rusya’nın müzakereye hazır olmadığını kanıtladığını öne sürdü.
ABD Başkanı Donald Trump’ın, Vladimir Putin’in savaşı sona erdirmek için görüşmelere başlayacağını söylediğini hatırlatan Zelensky, Moskova’nın Ukrayna’nın altyapısına ve şehirlerine saldırılar düzenlemeye devam ettiğini vurguladı.
Zelensky, uluslararası kamuoyuna Rusya’ya karşı birleşik baskı uygulanması çağrısında bulundu.
Münih’te Kritik Görüşmeler
Cuma günü ilerleyen saatlerde Zelensky, ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile Münih’te bir araya gelecek.
Görüşmelerde, Ukrayna’daki savaşın dünya liderlerinin büyük güvenlik toplantısında öncelikli konu olması bekleniyor.
Zaporizhzhia Nükleer Santrali Çevresinde Artan Gerilim
UAEA, Çernobil saldırısının ardından Ukrayna’nın güneyindeki Zaporizhzhia Nükleer Santrali çevresinde askeri hareketliliğin arttığını duyurdu.
Aralık ayında Ukrayna ve Rusya, Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan Zaporizhzhia’ya giden UAEA uzmanlarını taşıyan araç konvoyuna İHA saldırısı düzenlemekle birbirlerini suçlamıştı.
UAEA Başkanı Rafael Grossi, personeline yönelik saldırıyı “kabul edilemez” olarak nitelendirerek ajansın “askeri çatışma sırasında bir nükleer kazayı önlemek için çalıştığını” belirtti.
Prof. Smith, Zaporizhzhia’daki reaktörlerin şu anda kapalı olmasına rağmen, Çernobil’den daha büyük bir risk taşıdığını ifade etti.
Çernobil’in hâlâ radyoaktif olduğunu ancak yaşının etkisiyle artık “sıcak durumda olmadığını” söyledi.
