Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 70’inci yıl kutlamaları çerçevesinde düzenlenen geçit töreninde son teknoloji ürünü silahlar sergilendi. Dünyanın en uzun menzilli Kıtalararası Balistik Füzesi DF-41, hipersonik füze DF-17 ve 5.nesil savaş uçağı J-20 dikkat çekti. Yeni sergilenen füzelere ABD’nin bile zor karşı koyabileceği yorumları yapıldı.
Çin’in Tiananmen Meydanında yaklaşık 15 bin askerin katıldığı geçit töreni Çin Devlet Başkanı Xi Jinping katılımıyla 3 saat sürdü.
Ulusal geçit töreninde Halk Kurtuluş Ordusu Hava Kuvvetleri envanterinde bulunan 3 adet 5.nesil J-20 sava uçağı, 3 adet Y-20 nakliye uçağı ve 6 adet Z-20 helikopteri tören uçuşu gerçekleştirdi. Çin’in ilk radara yakalanmayan özelliği bulunan 5.Nesil J-20 uçağı 2000 yılından bu yana geliştirme çalışmaları devam ediyor. ABD’nin ağır nakliye uçağı C-17’nin benzeri olan Y-20 uçağı ve Black Hawk UH-60 helikopterinin benzeri Z-20 helikopteride törende uçması Çin’in bu hava unsurlarını seri üretime geçirdiği anlamına geliyor.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu Hava Kuvvetleri komutanı Ding Laihang, havadan erken uyarı uçağı KJ-2000 ile uçarak tören uçuşlarını yönlendirdi. İkinci Dünya Savaşı’nın bitiminin 70’inci yıldönümününde de Rus Hava Kuvvetleri Komutanı Viktor Bondarev, Kızıl Meydan’da Tu-160 stratejik bombardıman uçağı ile uçmuştu. Çin Hava Kuvvetleri’nin en gelişmiş aktif erken uyarı uçağı olan KJ-2000, Rusya’nın Ilyushin uçağı üzerine üretildi.
Programa Çin bayrağı taşıyan yaklaşık 167 adet uçar unsur katıldı. Z-10 saldırı helikopter ve Z-19 keşif helikopterinden oluşan grup 70. yıldönümünü kutlamak anısına 70 sayısı formunda tören uçuşu gerçekleştirdi.
Hava Kuvvetleri’nin envanterinde bulunan beş kilit savaş uçağı J-20, J-16, J-15, J-11 ve J-10 olmak üzere toplam 44 savaş uçağı törende uçuş gerçekleştirdi. Bombardıman uçaklarından H-6K, stratejik bombardıman uçağı H-6N ve H-6 platformu üzerinden geliştirilen HU-6 havadan yakıt ikmal uçağıda tören alanı üzerinden uçtu.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu Hava Kuvvetleri ait nükleer bomba kapasitesi bulunan uzun menzilli stratejik H-6K uçaklarının, Güney Çin Denizinde bulunan yapay adalara ve Tayvan boğazına yakın üslere konuşlanmıştı. Hava Kuvvetlerinde, 4 alay, 80 adet H-6K stratejik bombardıman uçağı görev yapıyor. 6-7 bin kilometre menzile sahip bu uçakların toplamda 480 Cruise füzesi taşıyabildiği belirtiliyor.H-6K bombardıman uçakları YJ-12 süpersonik anti-gemi füzeleri veya CJ-20 subsonik havadan-karaya füzeyi ateşleyebiliyor.
Yeni geliştirilen stratejik H-6N bombardıman uçakları, 1.500 kilometre menzilli kara hedefelerine saldırı amaçlı geliştirilen Changjian-10 sesaltı seyir füzeleri taşıyacak.
İnsansız Hava Aracı olarak 2017 yılında ilk defa sergilenen Gongji-11 insansız uçağının son versiyonuda bu törende bir kamyon üzerinde sergilendi. Gongji-11 İHA’sı ABD’nin X-47B ve Rusya tarafından geliştirilen S-70 Okhotnik’e benzer kanata tasarımlarına sahip. Uçağın radardan kaçmasını sağlayan güçlü motor ve egzoz bulunuyor.
Ayrıca törende Hava Kuvvetleri’nin pilot eğitimi için kullandığı JL-8, JL-9 ve JL-10 eğtim uçalarıda gösteri uçuşu yaptı.Buda bize PLA’nın daha fazla pilot yetiştirmek için sistematik ve kapsamlı bir eğitim sistemi geliştirdiğini gösteriyor.
Çin Halk Ordusunun füze gücüde geçit töreninde caydırıcılığını bir kez daha gösterdi. Kıtalararası balistik füzesi DF-41 (ICBM), Anti Gemiz füzesi DF-21D ve Hipersonik füzesi DF-17, denizaltılardan fırlatılan JL-2 balistik füzesi (SLBM) öne çıkan nükleer ve stratejik silahları oldu.
Kıtalararası balistik füzesi Dong Feng 41 veya DF-41 (ICBM) birden fazla savaş başlığı taşıyabiliyor. Füzenin mobil olarak fırlatılması sebebiyle silolarda bulunan füzelere göre daha zor yeri tespit edilebiliyor. Bu özelliği ile dünyanın herhangi bir noktasından fırlatılma imkanına sahip. En uzun menzilli balistik füze olarak gösterilen DF-41’in 14.000-15.000 kilometre menzili olduğu belirtildi.Askeri analistler DF-41 balistik füzesinin 30 dakika içersinde ABD’ye ulaşabileceğini söyledi. ABD ve Rusya’da bulunan benzer nükleer füzelere sahip olan Çin dünyaya silahlı kuvvetlerinin yıkıcı potansiyelini göstermiş oldu.
PLA’nın deniz kuvvetleri envanterinde bulunan Tip 094 denizaltıları tarafından fırlatılabilen 7.000 kilometre menzilli JL-2 balistik füzesi (SLBM) geçit töreninde gösterilirken, uzmanlar Çin’in 9.000 kilometre menzilli JL-3’ün geliştirme çalışmalarının devam ettiğini, ilk testi Haziran ayında yaptığını belirtti.Bu füzenin envantere girmesiyle Çin, ABD’nin batı kıyılarına vurma imkanı kazanacak.
Törende öne çıkan diğer füze ise Dong Feng 17 veya DF-17‘dir, hem nükleer hem de geleneksel yük taşıma kapasitesine sahip olan DF-17, karadan karaya kısa menzilli stratejik hipersonik bir füzedir. ABD istihbaratı DF-17’lerin 2020 yılına kadar operasyonel kabiliyetine ulaşacağını tahmin ediyordu, fakat törende DF-17 füzeleri gösterildi; buda füzelerin operasyonel olduğu anlamına geliyor.Çin Kasım 2017’de Moğolistan’daki Jiuquan Uzay Fırlatma Merkezi’nde iki DF-17 füze testi gerçekleştirmişti.
Japonya’nın Nihon Üniversitesi’nden Profesör Nozomu Yoshitomi, ” DF-17’nin ABD ve Japonya’nın bölgesel füze savunma sisteminin etkinliği hakkında ciddi sorular ortaya çıkaracaktır. Daha sofistike bir balistik füze savunma sistemi elde edemezsek, hem ABD hem de Japonya’nın yanıt vermesi imkansız hale gelebilir.” ifadelerini kullandı.
Geçit törenini izleyen askeri uzmanlar yeni sergilenen silahlara ABD’nin bile zor karşı koyabileceği yorumlarını yaparken, Hong Kong’da aylarca süren hükümet karşıtı protestolar ve yavaşlayan ekonomiye rağmen Çin’in askeri cesaretinin hızla arttığını törende gözlemlediklerini belirttiler. Çin basınında çıkan haberlerde törende sergilenen silahların yüzde 40 halk tarafından ilk defa görüldüğü yazıldı.
kaynak: Xinhua, Ajanslar, Reuters,