Çin, Halk Kurtuluş Ordusu Donanması’nın üçüncü ve en gelişmiş uçak gemisi olan Type 003 Fujian’da konuşlandırılmak üzere geliştirilen beşinci nesil J-35 hayalet savaş uçağının seri üretimine resmen başladı. Bu adım, Çin’in açık deniz gücünü artırma ve Hint-Pasifik bölgesinde stratejik üstünlük kurma hedefinde önemli bir eşik olarak değerlendiriliyor.
FC-31’in geliştirilmiş bir varyantı olan J-35, Fujian uçak gemisinin elektromanyetik fırlatma sistemleriyle (EMALS) tam uyumlu olarak geliştirildi. Bu sistem, hâlihazırda yalnızca ABD Donanması tarafından kullanılmaktadır. Çin’in mevcut Liaoning ve Shandong uçak gemilerinde görev yapan STOBAR sistemli J-15’lerin aksine, J-35 CATOBAR (katapultlu kalkış ve frenli iniş) operasyonları için özel olarak tasarlanmıştır.
J-35’in öne çıkan tasarım özellikleri arasında:
- Güçlendirilmiş iniş takımları
- Katlanabilir kanat uçları
- Uçak gemisi inişlerine uygun kuyruk kancası
- Düşük radar görünürlüğüne sahip gövde
- Optimize edilmiş hava girişleri ve gömülü sensörler
İlk modellerde WS-13E motorları kullanılan J-35’in, daha güçlü WS-19 motorlarıyla donatılan versiyonlarının da üretimde olduğu bildiriliyor. Bu motorlar, daha yüksek kalkış ağırlığı ve itme-ağırlık oranı sunarak uçak gemisi operasyonlarını kolaylaştırıyor.
Silah sistemleri açısından J-35:
- PL-15 uzun menzilli BVR füzeleri,
- PL-10 kızılötesi kısa menzilli füzeler,
- Gömülü iç silah bölmesinde hassas güdümlü mühimmat taşıma kapasitesine sahiptir.
Ayrıca gelişmiş AESA radar sistemi ve çeneye monte Elektro-Optik Hedefleme Sistemi (EOTS) gibi F-35’e benzer sensörlerle donatıldığı belirtiliyor.
Çift motorlu yapısı sayesinde daha fazla yedeklilik ve menzil avantajı sunan J-35, acil kurtarma ve uzun mesafeli operasyonlarda teorik üstünlük taşıyor. Ancak F-35C, üstün ağ merkezli savaş yetenekleri, savaşta test edilmiş bakım sistemleri ve kapsamlı uçak gemisi sertifikasyonu ile halen önde görünüyor. Çin’in sensör füzyonu, yazılım olgunluğu ve gizlilik teknolojisi konularında F-35C seviyesine ulaşıp ulaşamayacağı belirsizliğini koruyor.
Uydu görüntüleri ve sızdırılan fotoğraflar, deniz kuvvetlerine uygun gri boya, katlanabilir kanatlar ve uçak gemisi entegrasyonuna yönelik modifikasyonlara sahip en az iki J-35 prototipinin test aşamasında olduğunu gösteriyor. Çin kaynakları, yıllık 50 adetlik üretim kapasitesine ulaşıldığını belirtiyor. Bu hızın korunması durumunda Fujian ve gelecekteki Çin süper uçak gemileri için tam hava filoları kısa sürede oluşturulabilir.
2022 yılında denize indirilen Type 003 Fujian, Çin’in elektromanyetik fırlatma sistemine sahip ilk uçak gemisidir. Yaklaşık 80.000 tonluk deplasmanıyla ve tam uzunlukta düz güvertesiyle daha ağır uçakları yüksek sortie (sorti üretimi) oranlarında operasyonel hale getirme kapasitesine sahiptir. Gemi, 60 adede kadar hava platformunu, başta J-35’ler ve KJ-600 erken uyarı uçakları olmak üzere destekleyecek şekilde tasarlandı.
Mayıs 2024’te deniz testlerine başlayan Fujian’ın, 2025’in ikinci yarısında tam operasyonel statüye geçmesi bekleniyor.
J-35 ve Fujian ikilisi, Çin’in Hint-Pasifik bölgesindeki askeri kabiliyetlerini niteliksel olarak artırıyor. Çin, böylece ABD’den sonra CATOBAR sistemine sahip beşinci nesil savaş uçağı işleten ikinci ülke konumuna geliyor. Bu durum, Çin’in tartışmalı deniz alanlarında hava üstünlüğünü sağlamlaştırmasını, uzun menzilli hassas saldırılar gerçekleştirmesini ve deniz aşırı istihbarat-gözetleme-keşif (ISR) faaliyetlerini artırmasını mümkün kılıyor.
Bu gelişmeler, Hindistan, Japonya ve Güney Kore gibi bölgesel aktörlerin uçak gemisi ve deniz havacılığı yatırımlarını hızlandırmasına, ABD’nin ise bölgedeki deniz devriyeleri ve ortak tatbikatlarını yoğunlaştırmasına neden oluyor.
J-35’in tam operasyonel hale gelmesi ve Fujian’ın hizmete girmesiyle birlikte, Hint-Pasifik bölgesindeki deniz gücü dengesi yeniden şekilleniyor. Bu, Çin’in sadece teknolojik bir sıçrama değil, aynı zamanda jeopolitik güç projeksiyonu anlamında da büyük bir hamle yaptığına işaret ediyor. Çin’in bu stratejik yönelimi, bölgedeki tüm askeri planlamaların yeniden değerlendirilmesini gerektiriyor.
