İngiltere Savunma Bakanı John Healey’nin, fiyat konusundaki müzakerelere rağmen Türkiye ile 40 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağını kapsayan geçici bir anlaşmayı onaylaması bekleniyor. Anlaşmanın İngiltere Savunma Bakanı Healey’nin İstanbul’daki IDEF 2025 Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı ziyareti sırasında yapılması planlanıyor.
Türkiye ile İngiltere’nin Eurofighter Typhoon savaş uçakları için 23 Temmuz Salı günü geçici bir anlaşma imzalaması öngörülüyor. Söz konusu anlaşmanın, İngiltere Savunma Bakanı Healey’nin İstanbul’daki IDEF 2025 Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı ziyareti sırasında yapılması planlanıyor.
Ankara, Eurofighter savaş uçaklarının tedariki için konsorsiyumun lider ülkesi olan İngiltere ile 2023 yılından bu yana görüşmeler yürütüyor. 2024 yılında ise Türkiye, satışın önünde engel oluşturan Almanya’nın veto hakkını aşmayı başardı.
Fiyat ve teknoloji transferi masada
Başka bir kaynak, geçici anlaşmanın önemli bir aşama olduğunu vurgularken, 40 uçaklık paketin nihai fiyatının hâlâ müzakere edildiğini belirtti.
Yılın başlarında İngiltere, yaklaşık 12 milyar dolarlık bir başlangıç fiyatı önerdi. Ancak Ankara, bu bedeli yüksek buldu. Tarafların fiyat konusunda mutabakata varıp varmadığı henüz netlik kazanmadı. Ancak Wall Street Journal ve Ekathimerini gibi kaynaklar, anlaşmanın nihai boyutunun yakın zamanda düşürüldüğünü; önce “40 jet için 5,6 milyar dolar” civarına indiğini bildiriyor
Müzakere edilen diğer önemli başlıklar arasında, teknoloji transferi, pilot eğitimi ve bakım lojistiği gibi unsurlar yer alıyor. Türk pilotlar bugüne dek Avrupa yapımı savaş uçaklarını kullanmadı; Türkiye’nin savaş uçağı envanteri ağırlıklı olarak ABD yapımı F-16’lardan oluşuyor.
Tranche 4 model ön planda
Önerilen anlaşmanın, gelişmiş aviyonik sistemlere ve AESA radarına sahip Eurofighter Typhoon Tranche 4 modelini kapsaması bekleniyor. Türkiye’nin hava kuvvetleri filosunun yaşlanması nedeniyle, 2028’de hizmete girmesi planlanan yerli KAAN savaş uçağına kadar bu alım geçici bir çözüm olarak görülüyor.
Teslimat sürecini hızlandırmak isteyen Ankara, bazı Körfez ülkelerinden ikinci el Eurofighter tedarik etmeyi de değerlendiriyor.
Bölgesel gerilimler hızlandırdı
Bir Türk savunma sanayii kaynağına göre, İsrail-İran arasında artan bölgesel gerilimler ve İsrail’in geçtiğimiz hafta Şam’a düzenlediği hava saldırıları, Ankara’nın savunma alımlarını hızlandırmasına neden oldu.
Öte yandan, Ankara’da bazı üst düzey yetkililer Türkiye’nin ABD ile F-35 programını yeniden canlandırması gerektiğini savunuyor. Bu çevreler, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemlerini satın alması nedeniyle F-35 programından çıkarılmasının ardından, teslimatı durdurulan altı adet F-35 savaş uçağının derhâl Türkiye’ye gönderilmesini talep ediyor.
