Japonya Hava Öz Savunma Kuvvetleri (JASDF), uzun yıllardır hizmet veren Kawasaki C-1 nakliye uçaklarını Mart 2025 itibarıyla emekliye ayırıyor.
Resmi duyurular, operasyonların Japonya’nın 2024 mali yılının son ayında sona ereceğini belirtiyordu. Ancak JASDF, planlanan tarihten önce harekete geçti ve son dört C-1 uçağının uçuşlarını üç gün üst üste durdurarak operasyonları tamamladı.
- 12 Mart 2025: C-1 (08-1030), Iruma’dan Hamamatsu’ya uçtu, çeşitli iniş-kalkış ve muharebe manevraları gerçekleştirdi. Ardından su selamı eşliğinde emekliye ayrıldı.
- 13 Mart 2025: EC-1 (78-1021), Iruma’dan kısa bir uçuş gerçekleştirdi ve 12 Mart’ta yapılan uçuş profilini büyük ölçüde tekrar etti.
- 14 Mart 2025: Gifu’dan C-1FTB (28-1001) ve Iruma’dan Phoenix tasarımına sahip C-1 (28-1002) son uçuşlarını yaparak 53 yıllık JASDF C-1 operasyonlarını resmen sonlandırdı.
Kawasaki C-1’in Geliştirilme Süreci
1960’ların ortalarında JASDF’nin nakliye filosu eskimiş ve ağırlıklı olarak C-46 Commandos uçaklarından oluşuyordu. Bu durum, Japonya’nın yerli bir nakliye uçağı geliştirme ihtiyacını doğurdu. Japonya Havacılık Üretim Konsorsiyumu (NAMC), Kawasaki Heavy Industries (KHI) ana yüklenici olarak seçildiği bir proje başlattı.
- XC-1 prototipi (18-1001), 12 Kasım 1970’te ilk uçuşunu yaptı ve Şubat 1971’de Savunma Ajansı’na teslim edildi.
- Seri üretim, 1971’de başladı ve ilk uçak 1972’de JASDF’ye teslim edildi.
- Toplam 31 C-1 üretildi ve Iruma, Miho ve Komaki üslerinde görev yaptı.
C-1’in Menzil Sorunu ve Alternatif Arayışlar
Okinawa’nın Japonya’ya iadesinden sonra C-1’in sınırlı menzili, Japonya anakarasından Okinawa’ya kesintisiz uçuş yapmasını zorlaştırdı. Bu durum, JASDF’nin daha uzun menzilli bir nakliye uçağına olan ihtiyacını artırdı. Sonuç olarak, C-130H Hercules tedarik edildi ve planlanan C-1 üretimi sınırlandırıldı.
C-1’in toplam üretimine ek olarak:
- İki gövde test amaçlı üretildi: Statik mukavemet testi için bir gövde Narashino Kampı’nda, yorulma testi gövdesi ise Matsudo Kampı’nda kullanıldı.
- Bir adet C-1, Ulusal Havacılık ve Uzay Laboratuvarı tarafından modifiye edilerek, Gifu yakınlarındaki Kakamigahara Havacılık ve Uzay Müzesi’nde sergilenen Asuka Quiet STOL (QSTOL) deney uçağına dönüştürüldü.
Kawasaki C-1’in Teknik Özellikleri
- Uzunluk: 29 metre
- Kanat Açıklığı: 30,6 metre
- Yükseklik: 9,99 metre
- Maksimum Kalkış Ağırlığı: 45 ton
- Faydalı Yük Kapasitesi: 11,9 ton
- Maksimum Menzil: Yüksüz 2.400 km, 8 ton yük ile 1.500 km
- Motorlar: 2x Pratt & Whitney JT8D
C-1, beş kişilik mürettebatı ile 36 tıbbi hasta, 45 paraşütçü veya 60 personel taşıma kapasitesine sahiptir.
Özel ‘Phoenix’ Görünümü
30 Ocak 2025’te JASDF’nin Iruma Hava Üssü resmi X hesabında, 28-1002 seri numaralı C-1’e özel bir ‘Phoenix’ tasarımının uygulandığı duyuruldu. Bu özel tasarım, kırmızı, turuncu ve siyah renkleriyle anka kuşunu temsil ediyor ve sonsuza kadar uçma fikrini yansıtıyor. Gövdenin sol tarafında ise “C-1 Forever” mesajı bulunuyor.
- 3 Şubat 2025: 28-1002, Iruma’daki 35 numaralı pistte yüksek hızlı bir taksi yaptı.
- 5 Şubat 2025: 28-1002, C-1 (030) ve YS-11EB ile birlikte ‘Phoenix’ görünümüyle ilk uçuşunu gerçekleştirdi.
C-1’in Varyantları ve Özel Modifikasyonlar
Kawasaki C-1’in farklı görevler için modifiye edilen versiyonları da bulunuyor:
- C-1A: Artırılmış dahili yakıt kapasitesine sahip model (4.730 litre ekstra yakıt taşıyabiliyor).
- C-1FTB: İlk prototip XC-1’den modifiye edilmiş, JASDF Hava Geliştirme ve Test Kanadı (ADTW) ile kullanılan uçan test yatağı.
- EC-1: Elektronik harp eğitimi için kapsamlı olarak modifiye edilmiş, J/ALQ-5 Kai gibi özel ekipmanlarla donatılmış model.
- Asuka Quiet STOL: Japonya Ulusal Havacılık ve Uzay Laboratuvarı tarafından geliştirilmiş, sessiz kısa kalkış ve iniş kabiliyetine sahip deneysel uçak.
Kawasaki C-2: Yeni Nesil Nakliye Uçağı
C-1’in yaşlanmasıyla birlikte, Kawasaki C-2 Japonya tarafından yerli olarak geliştirildi. İlk seri üretim modeli Haziran 2016’da JASDF’ye teslim edildi ve o tarihten itibaren JASDF’nin ana taktik nakliye uçağı olarak hizmet veriyor.
