Türkiye’nin milli seyir füzesi SOM, yerli turbojet motor KTJ-3200 ile yapılan testte hedefi başarıyla vurdu. TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilen SOM, kritik bir bileşen olan motor sisteminde de millileşerek stratejik bir eşiği daha aştı.
SOM’un yerli bileşenlerle donatılan versiyonu, Kale ARGE tarafından geliştirilen KTJ-3200 turbojet motoru ile ilk testini başarıyla tamamladı. Bu gelişmeyle birlikte Türkiye, SOM füzesi üretimi ve ihracatında dışa bağımlılığı büyük ölçüde ortadan kaldırdı.
Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın ihtiyaçlarını karşılamak üzere SOM Projesi, Nisan 2006’da TÜBİTAK SAGE öncülüğünde başlatıldı. Projenin ilk adımları, Kardak Krizi sonrası ortaya çıkan güvenlik ihtiyaçlarına dayanıyor. İlk versiyonlarda Fransız Microturbo TRI-40 motorları kullanılmış olsa da, ambargo riski nedeniyle 2010’da Turbojet Motor Geliştirme Projesi başlatıldı. Kale ARGE, 2012’de 25 milyon dolarlık sözleşmeyle KTJ-3200 geliştirmesine başladı ve motor 2018’de seri üretim aşamasına ulaştı.
SOM Füzesinin Teknik Özellikleri
- Harp Başlığı: 230 kg
- Toplam Ağırlık: ~600 kg
- Uzunluk: ~4 metre
- Menzil: 250+ km (resmi olmayan kaynaklara göre bazı varyantlarda 800 km’ye kadar)
SOM’un modüler yapısı sayesinde farklı görev profilleri için çeşitli varyantlar geliştirildi:
Standart Varyantlar:
- SOM-A: GPS/INS güdüm, parçalanma etkili harp başlığı
- SOM-B1: Kızılötesi görüntüleme, yüksek hassasiyetli terminal safha güdüm sistemi
- SOM-B2: Tandem şarj (zırh delici) başlık
- SOM-C1/C2: Mobil ve sertleştirilmiş hedefler için geliştirilmiş versiyonlar
- SOM-J: F-35 uyumlu, düşük radar izi, yarı zırh delici başlık
Tüm varyantlar, ağ merkezli harekata uyumlu olup evrensel silah arayüzleri ile entegre çalışabilmektedir.
SOM füzelerinin üretimi ROKETSAN tarafından yürütülmektedir. KTJ-3200 motor entegrasyonu için 2021 yılında IDEF fuarında Savunma Sanayii Başkanlığı’nın himayesinde ROKETSAN ve Kale ARGE arasında sözleşme imzalandı.
KTJ-3200 yalnızca SOM değil, aynı zamanda ATMACA anti-gemi füzesi gibi farklı platformlarda da kullanılmakta. Motorun, 2025 itibarıyla Brezilya-Emirati ortak yapımı MANSUP-ER füzesinde de kullanılması planlanmaktadır.
2018 yılında başlatılan test süreci 2020’de niteliklendirme aşamasına geldi. 6 Haziran 2025’te gerçekleştirilen son testte, F-16’dan fırlatılan SOM-B1 füzesi, KTJ-3200 motoru ile hedefini terminal dalışla başarıyla vurdu.
Ayrıca, Azerbaycan Hava Kuvvetleri’nin de SOM füzeleri satın aldığı ve KTJ-3200 motorlu sistemlerle test atışları yaptığı bildirildi.
SOM füzesi ve KTJ-3200 motorunun entegrasyonu, Türkiye’nin savunma sanayiinde dışa bağımlılığını azaltarak stratejik özerklik hedefine bir adım daha yaklaştığını gösteriyor. SOM, yalnızca Türk Silahlı Kuvvetleri’nin değil, aynı zamanda dost ve müttefik ülkelerin hava gücünü de ileri taşıyacak potansiyele sahip.
