Brezilya’da düzenlenen LAAD Savunma ve Güvenlik Fuarı’nda, Kale Jet Engines ile Brezilyalı savunma firması SIATT arasında KTJ-3200 Turbojet Füze Motoru’nun ihracatı ve tedarikine yönelik bir sözleşme imzalandı. Bu anlaşma ile Türkiye, ilk jet motoru ihracatını gerçekleştirmiş oldu.
KALE JET tarafından X platformunda yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Brezilya’da gerçekleştirilen LAAD Savunma ve Güvenlik Fuarı’nda, Brezilyalı SIATT şirketi ile KTJ-3200 Turbojet Füze Motoru ihracatı ve tedarikine yönelik bir sözleşme imzaladık. Böylece ülkemizin ilk jet motoru ihracatını gerçekleştirmiş bulunuyoruz.”
SIATT Kimdir?
SIATT (Sistemas Integrados de Alto Teor Tecnológico), Brezilya merkezli, savunma ve havacılık sektörlerinde faaliyet gösteren yüksek teknoloji firmasıdır. Entegre sistem tasarımı, geliştirme ve üretiminde uzmanlaşan şirket; füze sistemleri, navigasyon teknolojileri ve hassas mühimmat gibi alanlarda çözümler sunmaktadır.
SIATT’ın öne çıkan sistemleri şunlardır:
- MANSUP: Gemi savar yüzeyden yüzeye füze. Yaklaşık 70 km menzile sahiptir ve terminal aşamada aktif radar arayıcı başlıkla hedefe yönelir. Brezilya Donanması için geliştirilen bu sistemin ilk testleri 2018’de başlamış olup, 2025 sonunda operasyonel hale gelmesi planlanmaktadır.
- MANSUP-ER: Uzatılmış menzilli versiyonudur. Yaklaşık 200 km menzile sahiptir ve turbojet motorla güçlendirilmiştir. 2023 Dubai Airshow’da tanıtılmış, Brezilya ve BAE donanmaları tarafından sipariş edilmiştir. EDGE Group, SIATT’nin %50 hissesini satın alarak bu projede stratejik ortak olmuştur.
- MAX 1.2 AC: Eski adıyla MSS 1.2 AC olarak bilinen tanksavar füzesidir.
MANSUP-ER, Astros II çoklu roketatar sistemi ile kıyı savunması amaçlı entegre edilerek 2024’te ilk test atışını gerçekleştirmiştir. Sistem, Şili, Mısır ve Malezya gibi ülkeler için ihracat potansiyeli taşımaktadır.
Türkiye’nin İlk Yerli Turbojet Motoru: KTJ-3200
KTJ-3200 Turbojet Motoru, Kale Ar-Ge tarafından geliştirilen Türkiye’nin ilk yerli ve millî turbojet motorudur. Bu motor, Roketsan tarafından üretilen ATMACA seyir füzesi başta olmak üzere SOM ve SOM-J gibi modern mühimmat sistemlerinde kullanılmak üzere tasarlanmıştır.
Fransa’dan ithal edilen TR-40 motorunun yerini alması hedeflenen KTJ-3200’ün geliştirilmesine 2013 yılında başlandı. Proje, 22 Şubat 2012’de Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile imzalanan sözleşme ile hayata geçirildi. İlk motor test çalıştırması 19 Eylül 2013’te gerçekleştirildi. Türkiye’de gaz türbinli motor üretim altyapısının sınırlı olması nedeniyle proje 9 yılda tamamlandı.
2021’in ikinci yarısında seri üretim sözleşmesi imzalandı ve 2022’de ilk teslimatlar yapıldı. Kale Ar-Ge, yalnızca motoru değil, aynı zamanda elektronik kontrol ünitesi, yakıt pompası, ateşleyiciler, alternatör ve rulmanlar gibi tüm alt sistemleri ile test altyapısını da sıfırdan geliştirdi.
KTJ-3200 Turbojet Motoru Teknik Özellikleri
- İtki Gücü: 3.200 Newton (yaklaşık 900 bg)
- Boyutlar: 77 cm uzunluk, 30 cm çap
- Ağırlık: 50 kg
- Maksimum Hız: 0.95 Mach (yaklaşık 1.095 km/s)
- Çalışma İrtifası: 5.000 metre
- Kompresör: 4 kademeli eksenel kompresör
- Yanma Odası: Dairesel (annular) tip
- Türbin: Tek kademeli
- Yakıt Tipi: JP-8 ve JP-10 sentetik jet yakıtları
- Yağlama: Yakıt yağlama sistemi (motor ömrünü uzatır)
- Çalışma Süresi: 15–30 dakika (platforma göre değişebilir)
KTJ-3200, özellikle seyir füzeleri ve insansız hava araçları için optimize edilmiş olup, Türk savunma sanayii açısından stratejik öneme sahip bir teknoloji ürünü olarak değerlendirilmektedir.
