Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’ne (SIPRI) göre, 2023 yılında küresel savunma gelirleri, Ukrayna ve Orta Doğu’daki çatışmaların silah talebini artırmasıyla önemli bir yükseliş gösterdi. Rus savunma firmaları kâr oranlarını artırırken, Çinli şirketlerin gelir artışı durgunlaştı.SIPRI 2023 yılı verilerine göre, dünyanın en büyük 100 savunma sanayii şirketi listesinde Üç Türk firması yer aldı.
SIPRI tarafından yayımlanan rapora göre, dünyanın en büyük 100 savunma müteahhidi 2023 yılında toplam 632 milyar dolar gelir elde ederek yıllık %4’ün üzerinde bir büyüme kaydetti. Raporda, bu artışın, şirketlerin üretim kapasitesini genişletmek zorunda kalmasıyla talebin hızla yükseldiği bir dönemi yansıttığı vurgulandı.
Türk savunma sanayii, global arenadaki yerini her geçen yıl daha da güçlendiriyor. ASELSAN, Baykar ve TUSAŞ, 2023 yılı performanslarıyla dünya sıralamasında önemli yükselişler kaydetti.
ASELSAN: İstikrarlı Büyüme ile İlerliyor
- Sıralama: 2023 yılında global savunma sanayii sıralamasında 54. sıraya yükseldi. 2022’ye kıyasla 8 basamaklık bir artış sağladı.
- Gelirler: Şirketin gelirleri 2022’de 2.170 milyon dolar iken 2023’te %12,4 artışla 2.440 milyon dolara ulaştı.
- Odak Noktaları: Radar, elektronik harp ve savunma sistemlerine yapılan yatırımlarla ASELSAN, sürdürülebilir büyümesini devam ettiriyor.
Baykar: İHA Liderliğini Pekiştiriyor
- Sıralama: 2022 yılında 79. sırada yer alan Baykar, 2023’te 69. sıraya çıkarak 10 basamaklık bir ilerleme kaydetti.
- Gelirler: Gelir artış oranı %25 olan şirket, 1.520 milyon dolardan 1.900 milyon dolara yükseldi.
- Başarı Faktörleri: İnsansız hava araçları (İHA ve SİHA) teknolojilerindeki başarısı, Baykar’ın dünya çapında tanınan bir marka olmasını sağladı.
Turkish Aerospace (TUSAŞ): Büyük Projelerle Hızlı Yükseliş
- Sıralama: 2023 yılında 10 basamak ilerleyerek 78. sıraya yükseldi.
- Gelirler: Gelirlerinde %45,3 gibi yüksek bir artış görüldü. (2022): 1.170 milyon dolar (2023): 1.700 milyon dolar.
- Odak Noktaları: Yeni nesil hava platformları ve ihracat projeleri, TUSAŞ’ın gelir artışında büyük rol oynadı.
Baykar ve TUSAŞ , 10 basamakla en büyük sıçramayı gerçekleştirdi. ASELSAN 8 basamak ilerledi. TUSAŞ, gelir artış oranında %45,3 ile lider konumda. Baykar ve ASELSAN ise sırasıyla %25 ve %12,4 artış gösterdi. Baykar ve TUSAŞ, ihracat odaklı büyümeleriyle dikkat çekerken, ASELSAN ise teknoloji yatırımlarıyla istikrarlı bir yol izledi.
Savunma Gelirlerinde Bölgesel Artışlar
SIPRI Araştırmacısı Lorenzo Scarazzato, “2023 yılında silah gelirlerinde belirgin bir artış oldu ve bunun 2024 yılında da sürmesi bekleniyor. En büyük 100 savunma şirketinin gelirleri henüz talebin tam ölçeğini yansıtmıyor; bu da sektörün geleceğe iyimser baktığını gösteriyor” ifadelerini kullandı.
ABD merkezli savunma şirketleri, ilk 100’de yer alan 41 firmayla toplam gelirlerin yarısını oluşturdu. Ancak Lockheed Martin ve RTX, tedarik zinciri sorunları nedeniyle gelirlerinde hafif düşüş yaşadı. Buna karşın, Northrop Grumman’ın mühimmat satışlarındaki artış ve uzay birimindeki büyüme sayesinde %5,8’lik bir gelir artışı kaydettiği bildirildi.
Rus savunma şirketleri, 2023 yılında gelirlerini %40 artırarak oransal olarak en büyük artışı gerçekleştirdi. Bu artış, Rostec ve United Shipbuilding Corporation’ın üretim kapasitesini artırmaya yönelik kampanyaları sayesinde mümkün oldu.
Asya Savunma Piyasasında Dikkat Çeken Artışlar
Çin’in savunma gelirlerinde yalnızca %0,7 oranında bir büyüme yaşanırken, Güney Kore ve Japonya önemli gelir artışlarıyla öne çıktı. Güney Kore, 2023’te %39’luk bir artışla 11 milyar dolara ulaştı. Ülkenin en büyük savunma şirketi Hanwha, Polonya, Avustralya ve Birleşik Krallık ile yapılan anlaşmalar sayesinde %53 gelir artışı sağladı. Japonya’da ise Mitsubishi Heavy Industries ve Kawasaki Heavy Industries gibi firmaların öncülüğünde savunma gelirleri %35 arttı.
Avrupa ve Orta Doğu’daki Durum
Rusya’dan sonra, Orta Doğu en yüksek gelir artışına sahip bölge oldu. İsrail ve Türk şirketleri toplamda %18 artışla 19,6 milyar dolarlık gelir elde etti. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ), %45’lik gelir artışıyla dikkat çekti.
Avrupa’da ise Ukrayna Savunma Sanayi, silah gelirlerini %69 artırarak en büyük kazancı elde etti. Öte yandan, Fransız şirketlerin toplam gelirlerinde %8,5’lik bir düşüş yaşandı. Özellikle Dassault Aviation, Rafale savaş uçağı satışlarının azalmasıyla %41 gelir kaybı yaşadı.
