Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Pekin’de Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile bir araya geldi. Görüşmede, Çin ve Azerbaycan arasında kapsamlı stratejik ortaklık kurulduğu resmen duyuruldu.Aliyev, Çin Devlet Başkanı Xi’nin daveti üzerine 3 günlük bir devlet ziyareti kapsamında Pekin’deydi.
Xinhua Haber Ajansı’na göre Xi, iki ülke arasındaki siyasi güvenin güçlendirilmesi, pratik işbirliğinin derinleştirilmesi ve uluslararası düzeyde daha aktif işbirliği yapılması gerektiğini vurguladı. Çin’in, Azerbaycan’ın ulusal egemenliğini ve toprak bütünlüğünü desteklediğini ifade eden Xi, aynı zamanda iki ülkenin güvenlik alanında işbirliğini artırarak terörizm, aşırıcılık ve ayrılıkçılıkla mücadelede ortak hareket etmeye istekli olduklarını belirtti.
Kuşak ve Yol İşbirliği Genişliyor
Xi Jinping, tarafları kalkınma stratejilerini uyumlaştırmaya, yüksek kaliteli Kuşak ve Yol İşbirliği’ni teşvik etmeye ve eğitim, kültür, turizm, gençlik ile yerel düzeyde işbirliğini artırmaya çağırdı.
Aliyev de açıklamasında, Azerbaycan ve Çin’in karşılıklı saygı ve güven temelinde işbirliğini güçlendirdiğini, ekonomik ve ticari ilişkilerin ivme kazandığını belirtti. Azerbaycan’ın, dijital ekonomi, yeşil enerji, bilim ve teknoloji alanlarında Çin’le ortaklıklarını derinleştirmeye hazır olduğunu dile getirdi.
Görüşmenin ardından taraflar, kapsamlı stratejik ortaklığa ilişkin ortak bildiriye imza attı. Ayrıca Kuşak ve Yol, adalet, yeşil kalkınma, dijital ekonomi, fikri mülkiyet hakları ve havacılık gibi alanları kapsayan 20 yeni işbirliği belgesi imzalandı.
Çinli Uzmanlar: “Doğal Bir İlerleme”
Lanzhou Üniversitesi Kuşak ve Yol Araştırma Merkezi Direktörü Zhu Yongbiao, bu gelişmenin iki ülkenin ortak çabalarının doğal bir sonucu olduğunu belirtti. Zhu, dijital teknoloji ve yeşil kalkınma alanlarında Çin’in uzmanlık ve sanayi altyapısını Azerbaycan’la paylaşmaya istekli olduğunu vurguladı.
Çin Dışişleri Bakanlığı, umuma mahsus pasaport sahipleri için karşılıklı vize muafiyeti anlaşmasının imzalandığını açıkladı. Bu adım, Çin’in küresel vize politikalarında yeni bir döneme işaret ediyor.
Xi, Aliyev ile görüşmesinde tarife ve ticaret savaşlarının ülkelerin meşru çıkarlarına zarar verdiğini, çok taraflı ticaret sistemine darbe vurduğunu ve küresel ekonomik istikrarı tehdit ettiğini ifade etti. Çin’in bu bağlamda uluslararası hukuk ve Birleşmiş Milletler merkezli düzeni savunmaya kararlı olduğunu söyledi.
Uzmanlara göre, Çin ve Azerbaycan, çok taraflılık ilkesi doğrultusunda BM reformunu destekleyerek gelişmekte olan ülkelerin sesini uluslararası arenada daha güçlü kılmayı hedefliyor. Şanghay İşbirliği Örgütü ve BRICS gibi platformlar ise bölgesel istikrarı güçlendiren anahtar mekanizmalar olarak öne çıkıyor.
