Eurofighter savaş uçağı alımında son aşamaya gelindi. İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ın önümüzdeki hafta yapacağı Ankara ziyareti sırasında anlaşmanın son imzalarının atılması bekleniyor. Anlaşma hem yeni üretim uçakları hem de Katar ve Umman’dan temin edilecek uçakları kapsıyor.
Starmer’ın Ankara ziyaretinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesi planlanıyor. Görüşmede Rusya-Ukrayna savaşı, Gazze’nin yeniden imarı ve ikili ilişkiler gibi bölgesel başlıklar ele alınacak; Eurofighter tedariki de gündemin ön sıralarında yer alıyor.
Anlaşma detayları ve üretim
Görüşmenin ardından, uzun süredir devam eden 40 Eurofighter alımına ilişkin anlaşmanın imzalanması hedefleniyor. NTV haber’in edindiği bilgilere göre, uçakların büyük kısmı Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF) için üretim bandındaki yeni nesil Eurofighter’lardan oluşacak. Üretim takvimine göre fabrikadan çıkan uçaklar Türkiye’ye sevk edilecek.
İlk teslimatlar — Katar kaynaklı uçaklar
Anlaşma kapsamında Türkiye’nin envanterine Katar ve Umman hava kuvvetlerine ait Eurofighter’lar da dahil edilecek. İlk filo için teslim edilecek uçakların Katar Hava Kuvvetleri’nden sağlanacağı belirtiliyor.
Umman’dan temin edilecek uçakların, üretici firma tarafından modernize edildikten sonra Türkiye’ye teslim edilmesi planlanıyor. İmzaların tamamlanmasının ardından Türk pilotların eğitim ve intibak süreçleri başlatılacak; bu süreçlerin tamamlanmasıyla Eurofighter filolarının operasyonel hale gelmesi bekleniyor.
Katar’ın önceki sözleşmeleri
Katar hükümeti 2017’de BAE Systems ile yaklaşık 5 milyar sterlin (6,7 milyar ABD doları) tutarında 24 Eurofighter —Tayfun— satın alma anlaşması imzalamış; teslimatların 2022’de başlaması planlanmıştı. RAF’ın Katar ile müşterek çalışmak üzere yeniden düzenlenen 12’nci filosu Temmuz 2018’de kurulmuş; İngiltere Coningsby üssündeki RAF personeli Katarlı pilot ve yer personeline eğitim veriyor.
Katar ayrıca Mayıs 2015’te Dassault Aviation ile 24 Rafale alımı anlaşması yapmış; opsiyonel 12 uçakla toplam 36’ya yükselen siparişin ilk uçağı Şubat 2019’da teslim edilmişti. Ayrıca 2017’de Boeing ile 36 adet F-15QA alımı için de anlaşma imzalanmıştı.
TBMM Dışişleri Komisyonu’nda kabul edilen anlaşma uyarınca, Katar’a ait bazı uçakların ve 250 personelin Türkiye’de konuşlanmasına 2021’de onay verildi. Meclis’te kabul edilmesi halinde bu uçaklar ve personel, Türkiye sınırları içinde eğitim ve hazırlık faaliyetleri yürütebilecek. Anlaşmaya göre Katar uçaklarının faaliyetleri Genelkurmay’ın ön onayına tabi olacak; eğitim uçuşları ilgili üs komutanı ile koordine edilecek.
Katar, anlaşma çerçevesinde Türkiye’nin Katar uçaklarını kullanmasına izin verebilecek; Türkiye ise bu uçaklarla yurt içi ve yurt dışı operasyonlarda askeri ekipman, mühimmat ve personel taşıma imkânına sahip olabilecek. Ayrıca Türkiye, Katar askeri personeli için çalışma ofisi, apron, park sahası, bakım tesisleri ve temel altyapı hizmetlerini ücretsiz sağlayacak.
