İrlanda Savunma Bakanlığı yetkililerinden, savaş uçağı filosu da dahil olmak üzere orduda yapılacak büyük çaplı genişlemenin maliyetini belirlemeleri istendi. Tánaiste ve Savunma Bakanı Simon Harris, göreve geldikten kısa bir süre sonra yetkililerine bu genişlemenin mali sonuçlarının ayrıntılı bir dökümünü hazırlamaları talimatını verdi.
Bu maliyetlendirme çalışması, Avrupa ülkelerinin Ukrayna’daki savaş ve ABD’nin NATO taahhütlerine dair belirsizlikler nedeniyle savunma harcamalarını artırdığı bir dönemde gerçekleştiriliyor. Simon Harris, İrlanda’nın savunma bütçesini önümüzdeki yıllarda üç katına çıkarmayı hedeflediğini defalarca dile getirmişti. Bu çalışma, bu hedef doğrultusunda atılan ilk somut adım olarak görülüyor.
İrlanda Donanması ve Hava Kuvvetleri Güçleniyor
Mevcut tekliflere göre, İrlanda Donanması filosunu iki katına çıkararak 12 gemiye ulaştıracak. Bu genişleme, ülkeye konvansiyonel deniz savunma kabiliyeti kazandırmayı amaçlıyor.
Ayrıca, mevcut İrlanda Hava Kolordusu’nun “İrlanda Hava Kuvvetleri” olarak yeniden yapılandırılması planlanıyor. Bu değişim kapsamında, hava muharebesi ve havadan gelebilecek tehditleri önleme kapasitesine sahip bir savaş uçağı filosu oluşturulması öngörülüyor.
İrlanda basını bu genişlemenin bir parçası olarak avcı uçaklarının satın alınmasını tartışıyor. Plan, en az 8 uçaklık bir filo hedefliyor ve ideal olarak 12-14 uçağa ulaşmayı amaçlıyor. Satın alımın yıllık maliyeti 60-100 milyon Euro arasında tahmin ediliyor ve 20-25 yıl boyunca toplamda 2,5 milyar Euro’ya ulaşabilir. İlk pilot eğitimi yurtdışında yapılacak ve bakım sivil yükleniciler tarafından sağlanacak.
Uçaklar, daha uzun pist ve batı yaklaşımlarına yakınlığı nedeniyle Shannon Havalimanı’nda (SNN) konuşlandırılacak. Henüz kesin bir model seçilmedi, ancak tartışmalar Saab Gripen, Dassault Rafale, F16 ve FA-50 gibi modelleri kapsıyor. Bu, İrlanda’nın hava savunma ihtiyaçlarına uygun, maliyet etkin ve işletmesi kolay uçaklar aradığını gösteriyor.
Savunma Bakanı Simon Harris, savaş uçağı satın alma ve deniz filosunun iki katına çıkarılma olasılığı üzerine “zemin çalışmalarının” başlatılması talimatını verdi.
İrlanda Deniz Kuvvetleri, 2022’de emekliye ayrılan LÉ Eithne’yi (P31) yerine yeni bir çok amaçlı Askeri İkmal Gemisi (MRV) edinmeyi planlamaktadır. Bu gemi, yaklaşık 300 milyon avro maliyetle, hem yerel hem de uluslararası operasyonlar için esnek bir platform sunacaktır. MRV, helikopter operasyonları ve yük taşıma yeteneklerine sahip olacak, Yeni Zelanda Kraliyet Donanması’nın HMNZS Canterbury gemisine benzer özellikler taşıyacaktır.
Savunma Planları: Üç Seviye Stratejisi
İrlanda Savunma Güçleri İçin Seçenekler Raporu (CoDF), ordunun büyüme sürecine ilişkin üç temel stratejiyi belirledi:
- LoA 1: Statükonun korunması
- LoA 2: Önemli bir büyüme sağlanması
- LoA 3: Savaş uçağı filosu edinimi ve kapasitenin iki katına çıkarılması
Yeni kurulan hükümet, LoA 2 seviyesine taahhütte bulunmuştu. Ancak son gelişmeler ışığında yetkililerden, LoA 3 seviyesine geçiş için ön çalışmalar yapmaları talep edildi. Bu seviyeye ulaşılması durumunda, İrlanda’nın savunma bütçesi 3 milyar Avroya çıkarılacak ve ülkenin savunma harcamaları gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) %1,4’üne denk gelecek. Bu oran, diğer küçük Avrupa Birliği ülkeleriyle benzer bir seviyeye ulaşılmasını sağlayacaktır.
Ordunun Modernizasyonu ve Yeni Yatırımlar
Savunma planları kapsamında şunlar hedefleniyor:
- Modern zırhlı araçlardan oluşan bir kara kuvvetleri filosu
- Askeri istihbarat okulu kurulması
- Siber güvenliğe adanmış 300 kişilik bir birliğin oluşturulması
- NATO standartlarına uygun, birlikte çalışabilir bir savunma yapısının oluşturulması
Bu girişim, Savunma Kuvvetleri Komisyonu’nun 2022 raporunda önerilen, 2028 yılına kadar savunma harcamalarının %50 artırılması hedefinin ötesine geçen iddialı bir plan olarak görülüyor.
Savunma Bütçesi ve Altyapı Gereksinimleri
Simon Harris, enflasyon gibi faktörleri de göz önünde bulundurarak genişleme planının mali boyutunu netleştirmeyi hedefliyor. Ancak, askeri kaynaklar LoA 2’ye ulaşmadan LoA 3’e geçişin mümkün olmayacağını belirtiyor. Üst düzey bir askeri yetkili, “Savunma Kuvvetleri bu kadar büyük bir değişikliği bir anda kaldıramaz, zaten büyük bir reform sürecinden geçiyoruz” dedi.
Havadaki tehditleri tespit edecek birincil askeri radar sisteminin, savaş uçağı alımından önce devreye alınması gerektiği vurgulanıyor. Ayrıca, bir muharip hava kuvvetini işletmek için ciddi altyapı yatırımları ve eğitim süreçleri gerekiyor. Üst düzey bir subay, “Her savaş uçağı pilotu için yerde destek sağlayacak en az 40 yüksek eğitimli personele ihtiyaç duyulur. Görevin büyüklüğünü hafife almamak gerekir” dedi.
Hedefler ayrıca, Savunma Kuvvetleri’ne yeterli sayıda personelin katılımını sağlamayı ve Avrupa’nın yeniden silahlanma sürecinde askeri teçhizatın temin edilmesini de içeriyor. Savunma Bakanlığı sözcüsü, LoA 3 seviyesine ulaşmanın, özellikle üç hizmet kolunda (kara, hava, deniz) personel yatırımlarında büyük bir artış gerektireceğini belirtti.
Hükümetin acil hedefi, “orantılı bir yatırımla” önce LoA 2 seviyesine ulaşmak ve ardından mümkün olduğunca hızlı bir şekilde LoA 3’e geçiş yapmaktır.