İsrail ve Hamas, 15 ay süren Gazze savaşını sona erdirecek bir ateşkes anlaşmasına vardı. Anlaşma, on binlerce Filistinlinin yaşamını yitirdiği ve Orta Doğu’da tansiyonun yükseldiği çatışmaların ardından sağlandı.
Müzakereler hakkında bilgi sahibi bir yetkiliye göre, Çarşamba günü sağlanan ateşkes anlaşması, altı haftalık bir ilk aşamayı kapsıyor. Bu süreçte İsrail güçlerinin Gazze’den kademeli olarak çekilmesi, İsrail’in elindeki Filistinli tutukluların serbest bırakılması ve Hamas’ın elindeki rehinelerin iadesi öngörülüyor. ABD’nin desteğiyle Mısırlı ve Katarlı arabulucular tarafından yürütülen müzakereler sonucu varılan anlaşma, ABD Başkanı seçilen Donald Trump’ın yemin töreninden hemen önce gerçekleşti.
Hamas, ateşkes ve rehine değişimi konusunda arabuluculara onay verdiğini açıkladı. Adının açıklanmasını istemeyen bir Filistinli yetkili, Hamas’ın Katar’da müzakere edilen bu anlaşmaya sözlü onay verdiğini ve nihai onayı için ek bilgi beklediğini belirtti.
Ateşkes Anlaşmasıyla 1.000 Filistinli Mahkûmun Serbest Bırakılması Bekleniyor
Katar Başbakanı Muhammed bin Abdulrahman bin Jassim al-Thani, Doha’da düzenlediği basın toplantısında ateşkesin 19 Ocak’ta yürürlüğe gireceğini açıkladı.
Haaretz’in haberine göre, Katar ve Mısır, İsrail ile anlaşmanın müzakerelerinde arabuluculuk yaparken, ABD’nin yeni seçilen Başkanı Donald Trump, İsrail üzerinde baskı kurarak ateşkesin sağlanmasına katkıda bulundu.
Anlaşma, esir değişimi, yerinden edilmiş sivillerin kuzeydeki evlerine dönüşü ve yaralı Filistinlilerin Refah Sınır Kapısı üzerinden Mısır’a geçişine ilişkin hükümleri kapsıyor.
Anlaşmanın Ana Maddeleri
1. Esir ve Mahkum Değişimi
- Liste Detayları:
- 33 kişilik listedeki hasta ve yaralılar, 110 Filistinli mahkum karşılığında serbest bırakılacak.
- İsrail, 7 Ekim 2023 olaylarına karışmamış 1.000 Gazzeli tutukluyu serbest bırakacak.
- Yaşlı mahkumlar (50 yaş üzeri), belirli oranlarda takas edilecek.
2. İsrail Güçlerinin Geri Çekilmesi
- İsrail, Gazze Şeridi’ndeki yoğun nüfuslu bölgelerden doğuya çekilecek.
- Çekilme, haritalara dayalı olarak belirlenen bölgelerde sınırlı kalacak.
3. Refah Sınır Kapısı
- Yaralıların ve sivillerin geçişi için Refah Sınır Kapısı aktif hale getirilecek.
- Günde 50 yaralı askerin geçişine izin verilecek.
4. Philadelphi Koridoru
- İsrail, bu bölgedeki güçlerini kademeli olarak azaltacak ve 50 gün içinde geri çekmeyi tamamlayacak.
5. Yerinden Edilen Kişilerin Geri Dönüşü
- Silahsız yerinden edilmiş kişiler, denetimsiz olarak kuzeydeki evlerine dönebilecek.
6. İnsani Yardım
- İnsani yardım, arabulucuların denetiminde, belirlenen protokollere uygun şekilde yapılacak.
Trump: Rehineler Kısa süre içinde serbest bırakılacaklar
ABD Başkanı seçilen Donald Trump, anlaşmanın bir an önce sonuçlanmasını talep etti ve rehinelerin serbest bırakılmaması durumunda ağır sonuçlar doğacağı uyarısında bulundu. Trump’ın Orta Doğu temsilcisi Steve Witkoff, Başkan Joe Biden’ın ekibiyle iş birliği yaparak müzakerelere katkı sağladı.
ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump, sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada Gazze’de ateşkes anlaşmasına varıldığını duyurdu. Trump’a göre anlaşma bölgedeki rehinelerin serbest bırakılmasını da içeriyor.
Trump, “Orta Doğu’daki rehineler için bir anlaşmamız var” dedi. “Kısa süre içinde serbest bırakılacaklar. Teşekkür ederim!”
Biden’ın İsrail-Hamas Ateşkesindeki Rolü, Trump’ın Gölgesinde Kaldı
ABD Başkanı Joe Biden, son günlerinde dış politikada bir zafer elde etmeye çalışırken, en büyük siyasi rakibi Donald Trump ilgi odağını üzerine çekti.
Biden, İsrail-Hamas ateşkes anlaşmasını duyurmadan önce, yönetiminin bu alandaki başarısı Trump’ın gölgesinde kaldı. Önümüzdeki hafta 47. ABD Başkanı olarak göreve başlayacak Trump, Biden’ın Çarşamba akşamı yaptığı resmi açıklamadan saatler önce, Truth Social platformunda bir anlaşmaya varıldığını duyurdu.
Beyaz Saray’da yaptığı konuşmada Biden, diplomatik çabalarının “asla sona ermediğini” vurguladı. Ancak, Trump’ın ekibiyle birlikte çalıştıklarını ve ABD’nin “tek sesle” hareket etmesini sağlamayı hedeflediklerini de ifade etti. Trump, bu süreçte yeni Orta Doğu Elçisi Steve Witkoff’u Katar’daki ateşkes görüşmelerine göndermişti.
Biden, anlaşmanın “ekibim tarafından geliştirildiğini ve müzakere edildiğini” belirtirken, Demokrat Parti’nin ilerici kanadından İsrail’e verdiği destek nedeniyle aldığı eleştirilerin etkisi hissediliyordu.
Trump’ın kabadayılığa olan eğilimi bilinse de, ateşkes çıkmazının çözülmesindeki rolü geniş kesimler tarafından kabul gördü.
Eski Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Mike Casey, “Netanyahu’nun iç siyasi kaygılarının bu zamanlamada etkili olduğunu” belirtti. Ayrıca, ateşkesin, ABD’nin İsrail’in taleplerine boyun eğeceği beklentisiyle şekillendiğini ifade etti.
Bazı İsrail medya organları ise Trump’ın devreye girişinin anlaşmanın kaderini belirleyen faktör olduğunu ileri sürdü. Times of Israel, isimsiz iki Arap yetkiliye dayandırdığı haberinde, Trump’ın elçisi Witkoff’un tek bir müzakere turunun, Netanyahu’yu anlaşmayı kabul etmesi konusunda “Biden’ın bir yıl boyunca yaptığı her şeyden daha fazla etkilediğini” iddia etti.
Biden yönetimi, Trump’ın rolünü kabul ederken, kendi ekibinin de süreçte önemli bir paya sahip olduğunu belirtti. Bağımsız gazeteci Ken Klippenstein tarafından sosyal medya platformu X’te yayınlanan bir brifing kaydına göre, Biden yetkilileri Witkoff’un katkısını “önemli” olarak nitelendirirken, Biden’ın müzakerecisi Brett McGurk ile ortak çalışmasının “etkili” olduğunu söyledi.
