ABD Başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’da yaptığı açıklamaya göre, Boeing, altıncı nesil savaş uçağı olarak tanımlanan F-47’yi geliştirmek üzere ABD Hava Kuvvetleri ile NGAD (Yeni Nesil Hava Hakimiyeti) programı kapsamında sözleşme imzaladı.
Bu gelişme, sabit fiyatlı sözleşmeler nedeniyle savunma bölümünde büyük kayıplar yaşayan Boeing için kritik bir dönüm noktası niteliğinde. Aynı zamanda F/A-18 üretim hattının kapanmaya yaklaştığı bir dönemde St. Louis tesisine önemli bir destek sağlıyor.
NGAD yarışında Boeing, Lockheed Martin’i geride bırakarak F-22 ve F-35 gibi beşinci nesil uçakların ardından altıncı nesil platformda da liderliği ele geçirdi. Northrop Grumman ise 2023’te yarıştan çekildi, ancak Donanma için geliştirilecek yeni uçaklar konusunda rekabete devam etmesi bekleniyor.
F-47’nin Tanıtımı ve Stratejik Önemi
NGAD kapsamında geliştirilecek F-47, görünmezlik teknolojileri, gelişmiş manevra kabiliyeti ve yüksek güç kapasitesiyle dikkat çekiyor. Trump, “Amerika’nın düşmanları bu uçağın geldiğini asla göremeyecek,” diyerek uçağın caydırıcılığına vurgu yaptı.
Beyaz Saray’daki açıklamada Trump’a Savunma Bakanı Pete Hegseth, Hava Kuvvetleri Kurmay Başkanı Orgeneral David Allvin ve Korgeneral Dale White eşlik etti.
Trump, F-47’nin adının “generaller” tarafından seçildiğini belirtti. Uçağın ön kısmını gösteren bir tasvir de paylaşıldı. Trump, sözleşmenin değerini açıklamaktan kaçınarak bunun uçağın boyutu ve teknolojisi hakkında ipucu verebileceğini ifade etti.
NGAD Programının Geleceği ve Maliyet Tahminleri
ABD Hava Kuvvetleri, NGAD konseptini “karmaşık tehdit ortamında hava üstünlüğünü korumak için en yetenekli ve uygun maliyetli çözüm” olarak tanımlıyor. General Allvin, X uçaklarının 2020’den bu yana yüzlerce saat uçtuğunu, ileri teknolojilerin başarıyla test edildiğini açıkladı.
Analist Roman Schweizer’a göre, Hava Kuvvetleri NGAD için önümüzdeki beş yılda yaklaşık 19 milyar dolar harcamayı planlıyor. Programın toplam maliyetinin ise “yüz milyarlarca doları” bulması bekleniyor.
Lockheed ve Diğer Rakiplerin Durumu
Lockheed, son teknoloji çözümler sunduğunu belirterek hayal kırıklığını dile getirdi. “Rekabetçi bir çözüm sunduk. ABD Hava Kuvvetleri ile görüşmelere hazırız,” açıklamasında bulundu. NGAD yarışından elenen Lockheed, bu gelişmeyle birlikte altıncı nesil uçak projelerinin dışında kalabilir.
Kongre’den ve Hükümetten Destek
Senatör Eric Schmitt, üretimin Missouri’de yapılacağını belirterek projeye destek verdiğini söyledi. SASC Başkanı Roger Wicker ve Temsilci Mike Rogers da F-47’nin ABD’nin hava üstünlüğünü sürdürecek hayati bir platform olduğunu vurguladı.
Demokrat Senatör Mark Kelly ise, sözleşmenin imzalanmasının gecikmelerin önüne geçtiğini ve doğru bir adım olduğunu ifade etti.
Teknoloji, Motor ve Maliyet Dinamikleri
NGAD yalnızca yeni bir uçak platformu değil, aynı zamanda yeni motor teknolojilerini de içeriyor. Pratt & Whitney ve GE Aerospace, “uyarlanabilir turbofan” motor geliştirme sürecinde karşı karşıya geliyor. Bu motor, itiş gücü ve yakıt verimliliğinde ciddi avantajlar sunacak.
Hava Kuvvetleri, 2025-2029 yılları arasında geliştirme ve üretim için milyarlarca dolar yatırım planlıyor. Sözleşme kazanan şirket, mühendislik ve üretim geliştirme (EMD) aşamasına geçecek.
Donanma Cephesinde Yarış Devam Ediyor
ABD Donanması da kendi yeni nesil hava üstünlüğü uçağını geliştirmek üzere çalışmalarını sürdürüyor. Lockheed’in yarış dışı kalmasının ardından bu alanda rekabet Boeing ve Northrop Grumman arasında geçecek.
NGAD’dan Beklenen Devrim
Eski Hava Kuvvetleri Bakanı Frank Kendall, F-35’te yapılan hataların NGAD programında tekrarlanmayacağını vurguladı. NGAD’ın modüler ve açık sistem mimarisi ile geliştirileceğini, hükümetin veri ve mülkiyet hakları üzerinde daha fazla kontrole sahip olacağını belirtti.
Kendall, “[NGAD’ın] geleceği üzerinde şimdiye kadar sahip olduğumuzdan çok daha sıkı bir hükümet kontrolüne sahip olacağız,” diyerek programın önemini özetledi.
